محمدعلی مرادی افرادی که می‌خواهند روش سبدگردانی را برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه انتخاب کنند، همواره سوالی روشن دارند: بازدهی سبد سرمایه‌گذاری ما در روش سبدگردانی چگونه محاسبه می‌شود؟ در یکسال چقدر بازدهی کسب می‌کنیم؟
واقعیت این است که سرمایه‌گذاری در بازار بورس همواره پر از فراز و نشیب بوده است. ریسک معاملات هرگز صفر نمی‌شود و برای همین همانند سپرده بانکی، نمی‌توان یک نرخ بازدهی مشخص برای سرمایه‌گذاری در بورس مشخص کرد. شما با انتخاب روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری، تنها میزان ریسک خودتان را کنترل می‌کنید. در این مطلب تلاش می‌کنیم تا دید روشنی درباره سبدگردانی و روش محاسبه بازدهی به شما بدهیم.
محاسبه بازدهی سبدگردانی
سبدگردانی فعالیتی است که طی آن یک فرد یا تیم متخصص به جای شما در بازار بورس اقدام به خریدوفروش سهام می‌کند. در این روش، درصورتی‌که یک سبدگردان حرفه‌ای را انتخاب کرده باشید، خیالتان راحت است که همواره بهترین تصمیم برای سبد شما گرفته می‌شود. اما بازدهی سبدگردانی وابسته به وضعیت بازار است. سبدگردان با گرفتن تصمیم‌های به‌موقع و سریع می‌تواند میزان ریسک سبد شما را کاهش دهد و بازدهی شما را بهینه کند.
برای محاسبه و تخمین بازده سبدگردانی در طول یکسال آتی، بهترین راه این است که شما از وضعیت بازار باخبر باشید و بتوانید تخمینی از شرایط بازار داشته باشید. اگر خودتان دانش مالی دارید، که می‌توانید با بررسی تکنیکال شاخص کل و چشم‌انداز اقتصادی کشور، یک تخمین نسبی از شرایط بورس در سال آینده داشته باشید. اما اگر هم دانش مالی کافی یا وقت لازم را برای بررسی شرایط اقتصادی بازار ندارید، نگران نباشید. می‌توانید با مشاوران سرمایه‌گذاری فردانامه تماس بگیرید تا به صورت رایگان درباره وضعیت بازار و شرکت‌های فعال بازار سرمایه شما را راهنمایی کنند.
همبستگی بازدهی سبدگردانی و بازدهی بازار
مزیت سبدگردانی در این است که می‌تواند در قبال ریسک مشابه، بازدهی بیشتری نسبت به بازار را برای شما رقم بزند. پس از اینکه از شرایط اقتصادی باخبر شدید و دانستید شرایط بازار سرمایه در چه وضعیتی قرار دارد، می‌توانید با کمی تقریب، با قبول ریسک کمتر، درصد بازدهی خوبی را به عنوان بازدهی سبدگردانی در نظر بگیرید.
توجه کنید که بازار سهام پر است از ریسک و نمی‌توان چندان به تخمین‌ها امیدوار بود، بلکه در بازار مالی ما با احتمال تصمیم می‌گیریم. بنابراین اگر تصور می‌کنید که شرایط بازار بورس در یکسال آتی رونق خواهد داشت، می‌توانید به بازدهی مثبت سبدگردانی خود امیدوار باشید.
از دیگر عوامل مؤثر بر بازدهی سبدگردانی، میزان کارمزد سبدگردان است. می‌دانید کارمزد سبدگردانی چقدر است یا چگونه محاسبه می‌شود؟ در ادامه این مسئله را روشن می‌کنیم.
کارمزد سبدگردانی چقدر است؟
کارمزد سبدگردان به دو شکل ثابت و متغیر تعریف می‌شود. کارمزد ثابت در هر صورت دریافت خواهد شد، اما کارمزد متغیر بستگی به نحوه عملکرد سبدگردان دارد و تنها در صورتی اخذ خواهد شد که عملکرد سبدگردان از میزانی که در قرارداد سبدگردانی مشخص می‌شود بهتر باشد.
هر سبدگردان بسته به نوع فعالیت خود، میزان کارمزد متفاوتی دریافت می‌کند. کارمزد ثابت سبدگردانی شخصی فردانامه یک درصد است. به عبارتی برای یک سرمایه یک میلیاردی، ده میلیون تومان به عنوان کارمزد ثابت دریافت می‌شود. اما کارمزد متغیر در سبدگردانی فردانامه تنها از مازاد سود سبد شما دریافت می‌شود و تا بیست درصد بازدهی، تماماً متعلق به شما خواهد بود. به عبارتی کارمزد متغیر فردانامه بیست درصد است اما تنها از مازاد بیست درصد سود سبد شما دریافت خواهد شد.
به عنوان یک مثال اگر سبد شما در طول یکسال پنجاه درصد سود کند، سی درصد بیشتر از حداقل سود تعیین‌شده است. بیست درصد از این سی درصد مازاد، یعنی حدود شش درصد از کل سود مازاد متعلق به سبدگردانی خواهد بود.
بازده سبدگردانی به چه عواملی بستگی دارد؟
بازده سبدگردانی به عوامل مختلفی بستگی دارد. در این میان پررنگ‌ترین نقش متعلق به شرایط بازار است اما عوامل دیگری هم هستند که می‌توانند میزان بازدهی سبدگردان را تغییر دهند. اینجاست که انتخاب یک سبدگردان حرفه‌ای نقش پررنگی پیدا می‌کند. در ادامه تلاش می‌کنیم تا این عوامل را برایتان روشن سازیم.
تخصص و تیم حرفه‌ای
سبدگردانی قرار است کار شما ساده کند. پس باید هم وقت کافی برای تحلیل بازار داشته باشد و هم تخصص بالایی در زمینه مالی و معامله‌گری. این موضوع مستلزم تشکیل یک تیم از افراد با تخصص‌های گوناگون (مدیریت سرمایه، مدیریت ریسک، معامله‌گر اوراق بهادار و غیره) است. اگر سبدگردانی ادعا می‌کرد که به تنهایی قصد مدیریت سبدهای خود را دارد، به عملکرد او مشکوک باشید.
دوره و شرایط بازار
بازارهای مالی همواره در یک چرخه‌ی رونق و رکود هستند. پس مهم است که سرمایه شما در چه شرایطی وارد بازار می‌شود. سبدگردانی زمانی که بازار در دوره رونق خود به سر می‌برد، از بهترین گزینه‌هاست و یک بازدهی بیشتر از میانگین بازار را نصیب شما می‌کند. ولی وقتی بازار در شرایط فرسایشی و رکود باشد، پیدا کردن فرصت‌های معاملاتی کم‌ریسک کار دشوارتری خواهد بود.
خوشبختانه بورس ایران حتی بعد از ریزش سنگین سال ۱۳۹۹، دوره‌های رونق در طول هر سال داشته است و یک سبدگردان هوشمند می‌تواند در همین دوره‌ها بازدهی خوبی را نصیب سرمایه شما کند.
خوش‌نامی و اعتبار سبدگردان
اعتبار افراد در بازار به تنهایی نمی‌تواند بازدهی سبد سرمایه‌گذاری شما را افزایش دهد. اما نکته مهم این است که اگر اعتبار و خوش‌نامی یک مجموعه به واسطه نحوه فعالیت و عملکردشان باشد، می‌تواند یک نشانه مثبت برای اعتماد کردن قلمداد شود. پس اگر به دنبال بهترین سبدگردانی هستید، به دنبال سبدگردان‌هایی باشید که افراد بیشتری تجربه مثبتی با آن‌ها داشته‌اند و از خدمات و پاسخگویی‌شان همواره تعریف می‌کنند.
جمع‌بندی
بازدهی سبدگردانی و روش محاسبه آن همواره یکی از دغدغه‌های افرادی‌ست که می‌خواهند بدون درگیری با بازار سرمایه، شاهد رشد سرمایه خود باشند. سبدگردانی به عنوان یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار بورس، می‌تواند بهترین گزینه برای زمانی باشد که بازار در حال رشد است و رونق دارد. در این مطلب سعی شد تا عوامل مؤثر بر بازده سبدگردانی بررسی شود.
