انواع فیبوناچی زمانی

یکی از ابزارهای کاربردی و تکمیل کننده تحلیل قیمتی در تکنیکال استفاده از ابزار فیبوناچی زمانی است. در اکثر موارد برای تحلیل نمودار یک دارایی اعم از سهام، کامودیتی ها، جفت ارز از الگوهای قیمتی مثل الگوی هارمونیک، کلاسیک و از ابزار فیبوناچی قیمت استفاده می شود و کمتر بحث تحلیل های زمانی مدنظر قرار میگیرد.

 فیبوناچی زمانی در قالب خطوط عمودی و براساس ترتیب اعداد فیبوناچی نمایش داده می شوند. این خطوط در طول محور x (زمان) بسط داده می شوند و به عنوان مکانیزمی جهت پیش بینی زمان برگشت براساس زمان سپری شده در نظر گرفته می شوند. یک کف و سقف ماژور به عنوان نقاط شروع انتخاب می شوند. فاصله خطوط زمانی در ابتدا کم و به مرور با رشد اعداد فیبوناچی این فاصله افزایش می یابد.

به طور کلی چهار ابزار فیبوناچی زمانی در نرم افزار داینامیک تریدر تعریف می شود که عبارتند از:

1. اصلاح زمانی ( time retracement)
2. نسبت سیکل زمانی (time cycle ration)
3. پیش آمدگی زمانی متناوب (alternate time projection)
4. گسترش زمانی ( time extension)

اصلاح زمانی ( time retracement)

یکی از ابزارهای کاربردی جهت تعیین قدرت خریدار و فروشنده ابزار اصلاح زمانی یا ریتریسمنت زمانی است. برای رسم این فیبوناچی کافی است دو نقطه ی سقف و کف در نظر گرفته شود. نسبت های اصلی اصلاح زمانی عبارتند از 0.38%، 50%، 61.8%، 100% و 161.8% است.

به طور مثال اگر قیمت با 30 کندل از کف به سقف برسد و مجددا از سقف شروع به ریزش کند و با 30 کندل به کف برسد یعنی قیمت به 100 درصد اصلاح زمانی میرسد و یا به معنی برابری مدت زمان صعود قیمت با مدت زمان ریزش آن است. در صورتیکه معادل زمان رشد بازار قیمت نتواند کف پایینتری را به ثبت برساند یعنی قدرت فروشندگان در حال تضعیف و چرخش بازار به نفع خریدار انتظار میرود.

در نمودار 1 اصلاح قیمتی حدود 50 درصدی در مدت زمانی بیشتر از زمان حرکت AB اتفاق افتاد. به عبارت دیگر 50 درصد اصلاح قیمت داشتیم درحالیکه در بعد زمان بیش از 100 درصد زمان رشد قبلی اصلاح قیمتی به طول انجامید. این امر بیانگر قدرت ضعیف فروشندگان نسبت به خریداران در حرکت قبل است و همچنین نمایانگر ادامه روند صعودی و از سر گرفته شدن رشد قیمت است.

نمودار1: اصلاح زمانی

اگر ظرف زمان در اصلاح قیمتی پر شود و همزمان در مسیر اصلاح یکی از الگوهای هارمونیک و یا امواج الیوت ظاهر شوند احتمال ادامه ی روند قبلی و برگشت بازار قویتر میشود.

به طور مثال در نمودار 2 اصلاح حرکت ریزشی اول به صورت یک الگوی هارمونیک AB=CD ظاهر میشود و مدت زمان تکمیل این الگو نیز بیش از 100 درصد حرکت اول بوده است اما در این مدت زمان قیمت تنها 38 درصد از ریزش اول را برگشته است. قدرت ضعیف خریداران همزمان با تشکیل سطح مقاومتی در نقطه ی d به دلیل همپوشانی سطوح فیبوناچی پروجکشن و ریتریسمنت سبب ریزش مجدد قیمت و ادامه ی روند نزولی شده است.

نمودار2: ساختار کند اصلاح قیمت در هنگام تشکیل الگوی هارمونیک

در نمودار2 واگرایی زمانی نیز مشاهده میشود به این معنی که اصلاح زمانی بیشتر از اصلاح قیمتی اتفاق افتاده است. به عبارت دیگر در 100 درصد اصلاح زمانی قیمت تنها 38 درصد حرکت قبل را طی کرده است.

 معمولا در تحلیل های زمانی نسبتهای 100 و 161.8 درصد ریسک پایینی جهت انجام معامله دارند اما در نسبت های 61.8 و 50 درصد اصلاح زمانی حتما باید میزان اصلاح قیمتی از طریق سطوح فیبوناچی نیز مدنظر  قرار گیرد.

نسبت سیکل زمانی

ابزار TCR یک ابزار دو نقطه ای است که با استفاده از دو کف یا دو سقف زمان تشکیل کف یا سقف بعدی را شناسایی میکند. تلفیق زمان و قیمت به شناسایی بهتر و دقیقتر کف ها و سقف ها و معامله با درجه ی خطای کمتر کمک میکند. این ابزار در واقع همان ابزار اصلاح زمانی است ولی در تنظیمات آن تنها نسبت های 100 و 161.8 درصد را فعال میکنیم. از نظر زمانی در درجه ی اول نسبت 100 درصد و سپس 161.8 درصد از اعتبار بیشتری برخوردارند. به عبارت دیگر انتظار بر این است که فاصله ی زمانی سقف اول با دوم با فاصله ی زمانی سقف دوم با سوم برابر باشد.

در یک روند نزولی همپوشانی تشکیل سقف سوم با استفاده از ابزار TCR و برخورد قیمت با خط روند نزولی میتواند اطمینان بیشتری جهت اقدام به فروش در معامله گران ایجاد کند. اما کاربرد بعد زمان به تنهایی در اتخاذ تصمیمات معاملاتی چندان کارایی ندارد. به محض تکمیل سقف یا کف سوم در نسبت های بحرانی (100 و 161.8%) باید در گام دوم به دنبال قیمت و الگوی مناسب جهت برگشت بازار بود. به طور مثال در نمودار 3 کاربرد ابزار TCR در شناسایی سقف سوم و برگشت بازار نمایش داده شده است.

نمودار3: همزمانی برخورد به سقف کانال نزولی با تکمیل طرف زمان با ابزار TCR

در نمودار 3 با کلیک بر روی دو سقف A و B با استفاده از ابزار TCR زمان تکمیل سقف سوم C روی 100 درصد قرار میگیرد که همزمان با برخورد قیمت به سقف کانال نزولی همراه میشود. 

 یکی از کاربردهای مهم ابزار TCR استفاده از این ابزار برای تعیین زمان شانه ی سمت راست در الگوی سر و شانه است. اگر در الگوی سر و شانه ی معکوس دو کف یعنی شانه چپ و سر را با استفاده از ابزار TCR انتخاب کنیم زمان 100 درصد TCR زمان تشکیل شانه ی راست میباشد. به عبارت دیگر الگوی سر و شانه زمانی عملکرد بهتری خواهد داشت که فاصله ی زمانی شانه ی چپ تا سر با فاصله ی زمانی شانه ی راست تا سر یکسان باشد.

یکی دیگر از کاربردهای این ابزار تعیین کف یا سقف سوم در الگوهای هارمونیک است که در صورتی که قیمت به محدوده های prz موردنظر در این الگوها برسد باید از نظر زمانی از نقطه ی بحرانی زمانی یعنی 100 درصد TCR گذشته باشد تا منجر به عملکرد بهتر الگو شود.

پیش آمدگی زمانی متناوب (alternate time projection)

این ابزار برخلاف دو ابزار فوق مبتنی بر سه نقطه ترسیم میشود و همانند ابزار پروجکشن قیمتی است. شیوه ترسیم آن به این ترتیب است که کف، سقف و سپس کف انتخاب میشود و زمان تشکیل سقف بعدی با استفاده از ابزار ATP مشخص میشود. همچنین در یک روند نزولی ابتدا سقف سپس کف و مجدد سقف دوم انتخاب میشود و زمان تشکیل کف دوم با استفاده از همین ابزار تعیین میشود.

نسبت های مهم این ابزار %100، %161.8، 61.8% است. ابزار ATP زمانی عملکرد بهتری خواهد داشت که بر روی نقاط ماژور  ترسیم شوند. به طور مثال در روند میان مدت یا بلندمدت صعودی نقاط برخورد قیمت به خط روند صعودی به عنوان دو کف در نظر گرفته شود همچنین در روند نزولی نقاط برخورد قیمت به خط روند نزولی به عنوان دو سقف در ترسیم با استفاده از ابزار ATP در نظر گرفته شود.

 میل بازار به رفتارهای تناوبی باعث استفاده ی گسترده از این ابزار شده است. هر ساختار حرکتی بازار که به صورت زیگزاگ باشد این ابزار در تحلیل زمانی آن کاربرد دارد. 

رایجترین کاربرد این ابزار در الگوی هارمونیک AB=CD است که زمان تشکیل انتهای این الگو نقطه ی D با استفاده از این ابزار تخمین زده میشود. در حالت نرمال قیمت زمانی که به 100 درصد پروجکشن میرسد از نظر زمانی نیز باید به 100 درصد ATP رسیده باشد. یعنی ظرف زمان و قیمت همزمان پر شود. به طور مثال در نمودار 4 بخشی از حرکت صعودی طلای جهانی نمایش داده شده است. نمودار طلا با سرعت نرمال به هدف قیمتی خود یعنی 100 درصدپروجکشن (نقطه ی D)  در 100 درصد زمان ATP میرسد. به عبارت دیگر هارمونی قیمت و زمان موقعیت فروش خوبی در نقطه ی D ایجاد کرده است.

نمودار4: هارمونی  قیمت و زمان در انتهای الگوی AB=CD

حالت دوم زمانی است که بازار سریعتر از زمان نرمال خود به هدف قیمتی یعنی نقطه ی D برسد احتمال وقوع دو پیشامد است اولین حالت این است که قیمت محدوده ی 100 درصد پروجکشن را رد کند و هدف های قیمتی بالاتری را به ثبت رسانند حالت دوم اینکه قیمت تا پر شدن ظرف زمان یعنی تا رسیدن به 100 درصد ATP حالت استراحت و درجا زدن به خود بگیرد و پس از تکمیل زمان مجدد شروع به اصلاح کند.

نمودار5: حرکت تند قیمت نسبت به زمان

در نمودار بالا مشاهده میشود که قیمت زودتر از 100 درصد زمان به نقطه ی D میرسد که سبب شکست مقاومت 100 درصد پروجکشن شده و پس از تکمیل زمان 100 درصد ATP مجدد شروع به ریزش کرده است.

گسترش زمانی ( time extension)

این ابزار مشابه ابزار retracement زمانی است با این تفاوت که RET در زمان اصلاح قیمتی استفاده میشود اما extension زمان ثبت کف یا سقف جدید قیمت را برآورد میکند. این ابزار نیز یک ابزار دو نقطه ای است که در یک روند صعودی با انتخاب یک سقف و کف زمان تشکیل سقف سوم را ترسیم میکند. همچنین در یک روند نزولی بین یک کف و سقف ترسیم میشود و خروجی آن زمان تشکیل کف سوم است. 

بهطور کلی تعیین زمان انتهای حرکت صعودی یا نزولی با استفاده از این ابزار صورت میگیرد. چنانچه سطوح انتخابی ماژور باشند تحلیل از اعتبار بیشتری برخوردار است. نسبت های مهم و بحرانی اکستنشن 61.8%، 100 و 161.8% می باشند.

نمودار6: برگشت بازار از 100 درصد اکستنشن به همراه واگرایی مثبت

در نمودار 6 مشاهده میشود که دقیقا در 100 درصد اکستنشن زمانی کف جدید c تکمیل شده است. از طرفی تکمیل ظرف زمان و از طرف دیگر مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور مک دی سبب ورود خریداران جدید و رشد مجدد قیمت شده است. 

در صورتیکه قیمت با سرعت بیشتری شروع به کف سازی کند و از زمان 100 درصد اکستنشن فاصله داشته باشد دو حالت متصور است حالت اول یا به ریزش خود به سطوح پایینتر ادامه میدهد حالت دوم تا تکمیل ظرف زمان حالت در جا زدن یا استراحت را در پیش میگیرد و سپس شروع به رشد مجدد میکند.

استفاده همزمان دو ابزار قیمتی و زمانی در تحلیل تکنیکال سبب بهبود عملکرد بهتر تحلیل خواهد شد. ابزار فیبوناچی قیمتی همواره یکی از ابزارهای کاربردی مهم در یافتن محدوده ی PRZ قیمتی بوده است همچنین نسبت های مهم فیبوناچی زمانی 100 و 161.8 درصد بوده است که استفاده ترکیبی آن در کنار ابزار قیمتی (محدوده PRZ ) یک محدوده ی برگشتی با کمترین خطا را ارائه میدهد.