یوسف تقی زاده درباره چین
در این مقاله می‌خواهیم در مورد معرفی و آشنایی با بورس چین (شانگهای) صحبت کنیم. این کشور که همچنین در حوزه مساحت نیز چهارمین کشور وسیع دنیاست جذابیت‌های بسیاری را برای سرمایه‌گذاران در طی سال‌های اخیر ایجاد کرده است و همچنین با رشد بسیار خوبی در حال حاضر بیشترین تولید ناخالص ملی در جهان را نیز به خود اختصاص داده است.
در اقتصادی که همواره به دنبال حمایت از سرمایه‌گذاری خصوصی است و همچنین همواره شرکت‌های نوآورانه و مبتکرانه بسیاری هر روز به جهان معرفی می‌شوند امکان رشد و فراهم آوردن بستر رشد از جمله مواردی است که باعث پویایی بازارهای مالی این کشور پهناور و پرجمعیت شده است.
در این مقاله از فردانامه نگاهی به بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای خواهیم انداخت که به نوعی پرطرفدارترین بازار چین به شمار رفته و در جهان نیز رتبه بسیار قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. با ما همراه باشید.
تاریخچه بورس و اوراق بهادار چین
کاملا واضح و مبرهن است که این بازار در شهر شانگهای مستقر است و مرکزیت آن و مدیریت آن از این شهر صورت می‌گیرد. در واقع بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای یکی از سه بازار معاملاتی است که در داخل خاک چین مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازار بورس و اوراق بهادار بیجینگ (Beijing) و شنزن (Shenzen) دو بازار فعال دیگری به شمار می‌روند.
در سال 1891 بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای به عنوان اولین بازار چین شروع به فعالیت کرد.
با شروع فعالیت‌های خارجی در مناطق مشخص شده چین که در سال 1842 آغاز شد تبادلات تجاری بین چین و دولت‌های خارج از آن افزایش یافت و این مساله ایجاد بازاری که به مبادلات خارجی سر و سامان دهد را ضروری ساخت. مبادلات تجاری مبتنی بر سهام در حوالی سال‌های 1860 آغاز شد.
در ژوئن 1866 اولین لیست از سهام‌های فعال در این سیستم ارائه شدند و بعد از آن نیاز به ایجاد یک سیستمی که به شکل جامع بتواند به معاملات در بازار سهام منجر شود تبدیل به یک ضرورت گردید. در اثناء سال‌های 1880 تا 1890 بود که با انفجار و گسترش کشف معدن در چین اولین مجموعه مربوط به بورس و اوراق بهادار چین با عنوان شانگهای شروع به فعالیت کرد.
همچنین در سال‌های 1920 و 1921 مبادلات تجاری شانگهای و همچنین معاملات کامودیتی‌ها و سهام شانگهای نیز ایجاد شده بودند که در نهایت در سال 1929 به هم پیوستند و تحت عنوان همان بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای به فعالیت خود ادامه دادند.
در سال 1940 شرکت‌های حمل و نقل و بیمه نیز به این سیستم پیوستند اما این اتفاق با توجه به افزایش بیش از محد مبادلات به دلیل رشد اقتصادی ناشی از اقدامات 1895 خیلی به چشم نیامد و شرکت‌های بین المللی بسیار زیادی که تعهد ایجاد شرکت در چین و بنادر مشخص شده را داشتند گسترش بسیاری را در این بازار ایجاد کردند و پویایی خاصی به آن بخشیدند.
در دهه 30 شانگهای به عنوان مرکز تجاری جهان شرق خودنمایی کرد که در آن تمام مبادلات مربوط به اوراق قرضه دولتی، فیوچرها و همچنین سهامه و ابزار مشتقه قابلیت معامله شدن داشتند. فعالیت این بازار بعد از اینکه ارتش ژاپن به شانگهای در 8 دسامبر 1941 مسلط شد معلق شد. در سال 1946 این بازار دوباره فعالیت خود را آغاز کرد و مدتی کوتاه بعد دوباره به مدت 3 سال به دلیل انقلاب کمونیستی رخ داده بسته شد.
بعد از اینکه در سال 1978 دنگ ژیوپینگ به قدرت رسید به بعد از انقلاب فرهنگی رخ داده بازار به روی جهانیان باز شد و در طی ده 80 میلادی با ساختار بندی دوباره اقتصاد کشور به شکوفایی فراوانی دست یافت. در سال 2019 بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای بازاری به نام STAR را ایجاد کرد که به نوعی رقیبی برای NASDAQ محسوب می‌شود.
ساختار بازار
بورس اوراق بهادار شانگهای (Shanhai Stock Exchange) که با علامت اختصار SSE نیز شناخته می‌شود را می‌توان بزرگترین بازار بورس و اوراق بهادار خاک چین دانست. این سازمانی شرکتی NGO مانند است که تحت کنترل اتحادیه تنظیم قانون بورس و اوراق بهادار چین (China Securities Regulatory Commission) یا CSRC تاسیس و مدیریت می‌شود. در این بازار تمام انواع سهام و اوراق بهادار، اوراق قرضه، ابزار مشتقات و تمام آنچیزی که قابل معامله باشد وجود دارد و معامله‌گران می‌توانند از آنها بهره گیرند.
شرکت‌های موجود در این بازار به دو بخش A و B تقسیم می‌شوند و بخش اعظم معاملات انجام گرفته در این بازار اختصاص به شرکت‌های گروه A دارد که شامل شرکت‌های بزرگ و بانک‌ها و همچنین شرکت‌های بیمه دارد. SSE رتبه سوم را در بین تمام بازارهای جهانی از نظر ارزش بازار دارد. در واقع بعد از NYSE، Nasdaq و TSE که مربوط به سهام توکیو است قرار گرفته است. اما بعد از جولای 2021 این بازار توانسته است از بازار ژاپن سبقت گرفته و به سومین بازار پر تراکنش و بزرگ دنیا تبدیل شود.
سهم‌های گروه A معمولا بر اساس یوان ارزش گذاری و معامله می‌شوند و تنها از طریق یک برنامه بسیار مدیریت شده تحت عنوان QFII برای امکان دسترسی برای سرمایه گذاران بین المللی فعال است و سهم‌های گروه B به دلار ارزش گذاری می‌شوند و به شکل عمومی برای تجارت بین الملل و سرمایه‌گذاران خارجی قابل دسترسی است.
همچنین گروهی دیگر از سهام‌های چینی در بازار بورس اوراق بهادار هنگ کنگ که با دلار این کشور (HKD) ارزش گذاری می‌شوند نیز برای سرمایه‌گذاران بین الملل در دسترس است و بازاری به نام بازار H را شکل می‌دهد.در واقع همانطور که اشاره شد بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای همانند بازار هنگ کنگ به روی بازارهای جهانی باز نیست و بسیار تحت تاثیر تصمیمات حکومت مرکزی که در خاک چین فعال است قرار می‌گیرد.
شاخص‌های بورس و اوراق بهادار چین
این بازار نیز شاخص‌های مختلفی را ارائه داده است که بر اساس آن می‌توان کیفیت و وضعیت بازار را ارزیابی کرد. مقدار پایه برای شاخص‌های ارائه شده عدد 100 در نظر گرفته شده بود. بعد از بازسازی و ارائه دوباره شاخص‌ها در 15 جولای 1991 تا به امروز بدون تغییر باقی مانده استو توانسته است خود را در حالت حاضر به عدد 2675 برساند. تاریخ پایه برای این شاخص 15 دسامبر 1990 در نظر گرفته شده است. در واقع این شاخص به دو گروه بازار A و بازار B تقسیم شده است.
البته شاخص‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند تغییراتی را نشان دهند که عبارتند از SSE 50 و همچنین SSE 180.از بزرگترین شرکت‌های فعال در این بازارها می‌تواند به بانک مرکزی چین، بانک کشاورزی چین، شرکت China Life، شرکت بیمه Ping An و همچنین بانک چین و همچنین غذا و داروی هایتین اشاره کرد. در بازار A چیزی بالغ بر 1126 شرکت، در بازار B 1807 شرکت و همچنین در بازار اصلی هنگ کنگ نیز تعداد 1687 شرکت فعال هستند.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را ابتدا معرفی کوتاهی راجع به کشور چین داشته باشیم و سپس به بررسی تاریخچه شکل گیری بازار بورس و اوراق بهادار شانگهای پرداختیم که یکی از بزرگترین بازارهای جهان در حال حاضر است و سپس ساختار این بازار را معرفی کردیم و در نهایت با بررسی شاخص‌های مهم این صنعت سعی کردیم اطلاعات جامع و کاملی را در اختیار شما قرار دهیم. اگر مطلبی در این مورد بوده است که در این مقاله از فردانامه به آن اشاره نشده است لطفا آن را با ما در میان بگذارید.
شما میتوانید برای دیدن کلاس‌های آموزشی فردانامه، به آموزش بورس سایت فردانامه مراجعه فرمایید.
