اوراق تسهیلات مسکن یا همان تسه یا تملی، نوعی از اوراق بهادار است که افراد میتوانند با استفاده از آن، تسهیلات خرید، ساخت و ساز و یا بازسازی واحد مسکونی را دریافت کنند. لازمه دریافت اوراق تسهیلات مسکن این است که افراد ابتدا مقدار مشخصی پول را در حساب سپرده بانکی بگذارند تا پس از مدتی که معمولاً یک سال است، بتوانند اوراق تسهیلات مسکن را دریافت نمایند.
برخی از افراد، تمایل دارند که اوراق تسهیلات مسکن را بدون آن که سرمایه خود را یک سال در سپرده بانکی بگذارند دریافت کنند؛ این امر شدنی است!بسیاری از افراد، سرمایه خود را در حسابهای بانکی گذاشته و شامل امتیاز اوراق تسهیلات مسکن میشوند ولی تمایل به استفاده از آن را ندارند و میخواهند این اوراق را به فروش برسانند تا افرادی که تمایل دارند بدون سپرده گذاری سرمایهشان، از اوراق تسهیلات مسکن برخوردار شوند، آن را بخرند.
این افراد میتوانند اوراق تسهیلات مسکن خود را از طریق کارگزاریهای بورس بفروشند و افراد دسته دوم که ذکر کردیم، میتوانند از طریق بازار سرمایه، اوراق تسهیلات مسکن را خریداری کرده و از حق تقدم دریافت وام مسکن نیز استفاده کنند.
در این مقاله از مجموعه مقالات بلاگ رسمی فردانامه، قصد داریم به بررسی اوراق تسهیلات مسکن و نحوه خرید و فروش آن در بازار سرمایه بپردازیم و تمامی سؤالات متداول در این زمینه را پاسخ دهیم؛ پس اگر در خصوص اوراق تسهیلات مسکن سؤالاتی دارید، میتوانید با مطالعه این مقاله به پاسخ سؤالات خود برسید.
اوراق تسهیلات مسکن چگونه به ما سود میرسانند؟
افراد برای آن که بتوانند از اوراق تسهیلات مسکن استفاده کنند، باید ابتدا یک حساب سپرده در بانک باز کرده و مبلغی را به تناسب با مبلغی که برای دریافت وام در نظر دارند، در این حساب بانکی سپرده کنند تا بتوانند پس از یک سال، اوراق تسهیلات مسکن را از بانک دریافت کنند.
حال بسیاری از افراد، نمیخواهند که سرمایه خود را یک سال در حساب بانکی بلوکه کنند (نتوانند از آن استفاده و یا کسب سود کنند) و یا ممکن است افراد برای دریافت وام مسکن، عجله داشته باشند و نتوانند تا یک سال برای دریافت اوراق تسهیلات مسکن صبر کنند.
در این صورت، میتوانند اوراق تسهیلات مسکن را از بازار سرمایه خریداری نموده و برای دریافت وام از بانک، به نسبت اوراقی که در اختیار دارند، اقدام کنند. در حقیقت میتوان این طور گفت که صرفه جویی در زمان، یکی از سودهایی است که خریداران اوراق تسهیلات مسکن میتوانند کسب کنند.
این اوراق تسهیلات مسکن که در بازار سرمایه به فروش میرسد، توسط افرادی که حق تقدم دریافت وام مسکن را داشتهاند ، یعنی سرمایه خود را یک سال در حساب بانکی سپرده کرده و امتیاز دریافت وام را دریافت کردهاند، به فروش میرسد.
در حقیقت باید بدانید که این افراد، تمایل ندارند که از حق تقدم خود برای استفاده از وام مسکن، استفاده نمایند و به جای آن، میخواهند از فروش آن در بازار سرمایه، کسب سود کنند. (درست مانند فروش حق تقدم سهام) به این گونه، فروش این اوراق نیز میتواند به افراد دارنده آن، سود برساند.
به بیانی دیگر، شما چه خریدار باشید و چه فروشنده، از اوراق تسهیلات مسکن میتوانید به روشهای مختلف، کسب سود کنید.
خرید و یا فروش اوراق تسهیلات مسکن از طریق کارگزاری بورس اوراق بهادار امکانپذیر است.
میزان دریافت تسهیلات با دریافت اوراق تسهیلات مسکن
اوراق تسهیلات مسکن، نیمه هر ماه توسط بانک مسکن برای دارندگان حساب سپرده ممتاز در نظر گرفته شده و نماد معاملاتی آن در اول ماه بعد، در فرابورس، بازگشایی میشود که میتوان آن را معامله کرد.
با داشتن هر برگه از این اوراق میتوان 5 میلیون ریال تسهیلات دریافت کرد و سقف تسهیلاتی دریافتی از این طریق برای احداث، خرید و تعمیر واحد مسکونی به ترتیب 1 میلیارد ریال، 1 میلیارد ریال و 4٠٠ میلیون ریال است که با رعایت ضوابط بانک مسکن، قابلیت دریافت دارد.
این مبلغ، برای هر فرد در نظر گرفته شده است و در صورتی که یک زوج برای دریافت وام مسکن اقدام کنند، میتوانند تا سقف 240 میلیون تومان، از این تسهیلات استفاده کنند.
چگونه اوراق تسهیلات مسکن را خریداری کنیم؟
شما به دو صورت میتوانید اوراق تسهیلات مسکن را خریداری کنید. اول خرید حضوری آن است که با در دست داشتن مدارک مورد نیاز، میتوانید به یکی از شعبات بانک مسکن مراجعه کنید و در آن جا، اقدام به خرید اوراق تسهیلات مسکن کنید. البته باید در بانک مسکن حساب داشته باشید تا از آن طریق اقدام به خرید نمایید. روش دیگری که برای خرید این اوراق میتوانید در پیش بگیرید، خرید به صورت آنلاین و غیر حضوری میباشد.
شما میتوانید در خانهتان، در سامانه سجام ثبت نام کرده و اقدام به دریافت کد بورسی کنید و پس از آن، میتوانید در یکی از کارگزاریهای بورس تهران، حساب معاملاتی باز کرده و سپس اقدام به خرید اوراق تسهیلات مسکن کنید. پس از خرید اوراق تسهیلات مسکن، جهت دریافت برگه سهام و تحویل به بانک، باید به سایت ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کرده و برگه سهام خود را دریافت کنید؛ برای انجام این امور نیاز به حضور در کارگزاری ندارید.
اوراق تسهیلات مسکن چیست؟
چگونه با استفاده از اوراق تسهیلات مسکن، وام مسکن دریافت کنیم؟
پس از آن که اوراق تسهیلات مسکن را خریداری کردید، میتوانید به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کنید و از آن جا، برگه اوراق تسهیلات مسکن خود را دریافت نمایید. پس از دریافت برگههای مذکور، با در دست داشتن مدارک و گواهینامههای مورد نیاز،
از جمله مدارک مربوط به ملک مسکونی، به بانک مراجعه کنید و در صورتی که تمامی شرایط را داشتید، میتوانید تسهیلات اعطایی از محل این اوراق را، معادل نرخ سود بخش مسکن بدون سپرده دریافت کنید.
پس از آن، دو هفته الی یک ماه زمان میبرد تا بانک مراحل اداری لازم را طی کند و مبلغ وام دریافتی، به صورت چک بانکی، توسط نماینده بانک، به شما اعطا شود.
مدت بازپرداخت این وام نیز بستگی به نوع و میزان تسهیلاتی که دریافت میکنید دارد که میتوانید از شعب مختلف بانک، در این خصوص اطلاعات کافی را کسب کنید.
نکات مهم در زمینه خرید اوراق تسهیلات مسکن
مهمترین نکتهای که در زمینه خریداری اوراق تسهیلات مسکن باید به آن توجه داشته باشید این است که تاریخ انقضای اوراق تسهیلات مسکن مورد نظر را چک کنید تا اوراق نزدیک به انقضا را خریداری نکنید. بسیاری از افراد، این نکته را نمیدانند که اوراق تسهیلات مسکن، دارای تاریخ انقضا هستند و پس از آن که این تاریخ به اتمام برسد، اوراق باطل میشوند و نمیتوانند از آنها استفاده کنند.
برای این کار، به هنگام خریداری اوراق، به نام و عددی که بر روی اوراق درج شده است، توجه داشته باشید. بر روی اوراق تسهیلات مسکن، نام ماه و دو رقم آخر سالی که این اوراق منتشر شدهاند، درج شده است که تاریخ صدور و مهلت زمان استفاده از این اوراق را به ما نشان میدهد.
نماد امتیاز تسهیلات مسکن آبان 98 مربوط به اوراقی است که در آبان ماه سال 98 منتشر شده است و مدت اعتبار آن تا دو سال است. البته باید بدانید که این مدت، با نظر بانک مسکن و در شرایطی خاص، قابل تمدید خواهد بود ولی به طور کلی بهتر است که بر روی این مورد حساب نکنید و اوراق با تاریخ انقضای مناسب را خریداری کنید. اگر مدت دو ساله اوراق تمام شود، اوراق باطل شده و دیگر نمیتوان با آنها وام گرفت.
چند نکته لازم است در این خصوص مورد توجه شما قرار گیرد. این که چه زمانی میخواهید از این اوراق استفاده کنید. اگر بلافاصله قصد استفاده از اوراق خریداری شده خود را دارید، ارزانترین اوراق موجود در بازار سرمایه را خریداری کنید که تاریخ این اوراق ارزان، نزدیک به انقضا میباشد. به بیانی دیگر، ارزانترین اوراق تسهیلات مسکن، اوراقی هستند که زمان کمی به ابطال آنها باقی مانده است.
با توجه به این که کارکرد اوراق خریداری شده در بازار، هیچ تفاوتی با هم ندارد تنها نکتهای که باید مورد توجه شما قرار گیرد آن است که فرصت استفاده از اوراق خریداری شده را با توجه به مدت زمانی که ممکن است به واسطه کارهای بانکی صرف کنید، داشته باشید. به طور کلی، توصیه میشود که اوراق تسهیلات مسکن که کمتر از 4 ماه زمان دارند را به هیچ عنوان خریداری نکنید.
چگونه میتوانیم اوراق تسهیلات مسکن خود را بفروشیم؟
در صورتی که اوراق تسهیلات مسکن خریداری کردهاید و حالا پشیمان شدهاید، میتوانید از طریق کارگزاریهای بازار سرمایه ایران، اقدام به فروش آن کنید. البته فراموش نکنید که افرادی که این اوراق را خریداری میکنند، تا 4 ماه پس از تاریخ خرید نمیتوانند آن را به فروش برسانند؛ همچنین باید به این نکته نیز توجه داشته باشید .
پس از گذشت چهار ماه از تاریخ خرید این اوراق توسط شما، قیمت اوراق شما کاهش پیدا کرده است چرا که این اوراق به تاریخ ابطال خود نزدیکتر شدهاند و فردی که آنها را از شما خریداری مینماید، از فرصت کمتری برای استفاده از این اوراق برخوردار میباشد. پس در خرید اوراق تسهیلات مسکن دقت لازم را به خرج دهید و تا زمانی که از شرایط استفاده خود از این اوراق مطمئن نیستید، آن را خریداری نکنید.
مزایای خرید اوراق تسهیلات مسکن
- حذف دوره انتظار دریافت تسهیلات
- ثبت سند مسکن به نام وامگیرنده
- دریافت تسهیلات با مبالغ متنوع (تا سقف تسهیلات تصویب شده)
- قیمت یکسان در سراسر کشور (شما میتوانید به صورت آنلاین، قیمت اوراق تسه را از طریق سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مشاهده کنید)
- نقل و انتقال در کمترین زمان از طریق بازار سرمایه
- حذف واسطهگران و سوداگران از فرایند دریافت وام
نکات تکمیلی در خصوص اوراق تسهیلات مسکن
اوراق تسهیلات مسکن توسط بانکهای ملی و مسکن در ایران ارائه میشوند که اوراق تسهیلات مسکن بانک مسکن را تسه و اوراق تسهیلات مسکن بانک ملی را تملی مینامند.
یکی از خاصیتهای اوراق بهادار، این است که میتوان از آنها نوسان گیری کرد؛ به عبارتی دیگر، میتوان با هدف کسب سود از اختلاف قیمت خرید و فروش آن اوراق، از آنها کسب سود نمود ولی آن مورد، در خصوص اوراق تسهیلات مسکن صدق نمیکند چرا که در صورتی که این اوراق را خریداری کنید،
تا 4 ماه نمیتوانید آنها را به فروش برسانید و پس از گذشت این مدت زمان، مسلماً ارزش این اوراق کمتر بوده و قیمت آن کاهش پیدا کرده است.
به ازای هر برگه اوراق تسهیلات مسکن، میتوانید 500 هزار تومان وام مسکن دریافت نمایید.
در صورت خریداری اوراق تسهیلات مسکن، تا 4 ماه این اوراق در پرتفوی شما نمایش داده نمیشود؛ مگر آن که از تاریخ انقضای آن کمتر از 4 ماه مانده باشد.
اوراق تسهیلات مسکن محدودیت ورود سفارش دارند و هر کد بورسی میتواند تا 560 برگه از این اوراق را در هر جلسه معاملاتی خریداری کند.
سخن پایانی
در مقاله امروز از مجموعه مقالات بلاگ رسمی فردانامه، در خصوص اوراق تسهیلات مسکن صحبت کردیم و نکات مهم در این زمینه را نیز به شما عزیزان معرفی کردیم تا در صورتی که قصد خرید و یا فروش این اوراق تسهیلات مسکن را در بازار سرمایه ایران دارید، به اندازه کافی در این زمینه آگاهی به دست آورید تا در آینده با مشکلی روبرو نشوید و سرمایه شما دچار زیان نشود.
شما میتوانید در مقالات دیگر بلاگ فردانامه، موضوعات مرتبط با بازار سرمایه، سرمایه گذاری و حوزههای بازارهای مالی را مطالعه کنید و در این زمینه، اطلاعاتی کاربردی و مفید به دست آورید که میتواند در عملکرد شما در بازارهای مالی، تأثیرات بسیار خوبی بگذارد.
همچنین در خصوص اوراق تسهیلات مسکن اگر سؤالی دارید که در این مقاله پاسخ آن را دریافت نکردید و یا نکتهای در خصوص اوراق تسهیلات مسکن وجود دارد که ما آن را از قلم انداختهایم، میتوانید در بخش نظرات همین مقاله آن را به اشتراک بگذارید.
نظر خود را با ما در میان بگذارید