حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 17 خرداد 1402
اتمام هفته ی نیمه تعطیل
هفته ی نیمه تعطیل به اتمام رسید و در مجموع می توان گفت تعطیلی دو روزه، نمایشگاه بورس و همچنین جو خبری انتظار که شکل گرفته باعث شد ارزش معاملات خرد در این هفته نسبت به همه روزهای امسال پایینتر و میانگین آن در حدود 7 هزار میلیارد تومان باشد.
شاید اغراق نباشد که بگوییم عملا فعالیت های اقتصادی و همچنین بسیاری از مراودات مالی دولت و بنگاه ها از بعد از این تعطیلات شروع خواهد شد. در واقع شروع تابستان در ایران اتمام رکود فصلی بهاری است که معمولا در اقتصاد ایران تجربه می شود و باید ببینیم چه چیزی در تابستان پیش روی ماست.
قهار در داد زدن، ناتوان در عمل
دولت فعلی در ایجاد جو رسانه ای واقعا توانایی بالایی دارد. البته مثلا اگر شهرداری تهران را ببینید که به نوعی بخشی از فلسفه ی این دولت است، مهارت در کار رسانه ای در آنجا را هم می بینید.
خلاصه یک ماه گذشته جو رسانه ای کشور پر بوده است از توافق با آژانس و غرب و آزاد شدن پول های بلوکه شده ایران در کشورهای مختلف. شاید بسیاری فکر بگویند این اقدامات بی اثر است، اما باید بگویم هدف سیاست گذار شروع تابستان با کمترین نرخ ممکن است.
تارگت بانک مرکزی برای شروع تابستان چقدر است؟! عدد مهم نیست هر چه پایین تر بهتر. چندین بار تلاش شده است تا خود بازار در دلار فروشنده بشود، اما تا به حال این تلاش ها به نتیجه نرسیده است. شما فکر می کنید سیاستگذاری بی نتیجه بودن را متوجه نیست، چرا متوجه است ولی خوب چاره ی دیگری ندارد، هر چه کمتر بهتر.
اما بخشی از این جو رسانه با علم به شرایط سخت تابستان و خصوصا نیمه دوم، بدشان نمی آید فعلا دلار پایین باشد تا بتوانند بهتر از مواهب دلار 28500، نیمای دوم و حتی دلار آزاد استفاده کنند.
سررسید 64 هزار میلیارد تومان اوراق دولتی در تابستان
در تابستان امسال، 64 هزار میلیارد تومان اوراق دولتی سررسید خواهد شد که بایستی پول دارندگان آن پرداخت شود. به نظر نمی رسد دولت برای تابستان درآمد اضافه ای داشته باشد که با آن این اوراق را پاس کند و لاجرم یا اوراق منتشر خواهد کرد یا از بانک ها (بانک های تجاری یا بانک مرکزی) استقراض خواهد کرد.
از طرف دیگر به دلیل کسری بودجه ی سال جاری علاوه بر رقم مذکور نیاز به انتشار اوراق بیشتر خواهد بود. به نظر ما دولت در فصل پیش رو حداقل نیاز به انتشار 150 همت اوراق دارد. ما می دانیم به دلیل تنگنای پولی درکشور در نهایت این استقراض منجر به رشد پایه پولی یا چاپ پول در سیستم بانکی می شود.
در واقع کسانی که از وضعیت پشت پرده ی دخل و خرج دولت مطلع هستند، می دانند چه تابستان سختی در پیش است، به همین دلیل چه بهتر که فعلا جو را به سمت آرامش نشان دهند و موهبت ارز ارزان نسبت به سایر دارایی ها استفاده کنند. همیشه در این شرایط به یکباره شاهد تزریق های سنگین بانک مرکزی نیز هستیم.
بالاخره باید این چاپ پول با کمترین هزینه جانبی رفع شود تا فصل بعد و بعدتر. اما سیاستگذار نمی داند این جو رسانه ای بهترین موقعیت را برای مطلعان ایجاد می کند تا هم به پول (چاپ شده) برسند و هم با خیال راحت در رکود دارایی ها، گل های مدنظرشان را بچینند.
بیشترین تزریق به بانک های تامین مالی دولت
در این دو روز زیاد به مساله تزریق اخیر پرداختیم که اتفاقا امروز نیز آن ریپوها تمدید شد و پول در سیستم بانکی ماند. بیشترین تزریق انجام گرفته شده به بانک های خصوصی شده صورت گرفته است.
قاعدتا دلیل آن مشخص است چون قرار است این بانک ها مجددا در تابستان دولت را تامین مالی کنند. دولت برای بانک های خصوصی شده فرصت ویژه ای در نظر گرفته است.
این بانک ها دولت را تامین مالی می کنند، با آن اوراق از بانک مرکزی استقراض 23 درصدی می کنند، سپس پول جدید را در بازار بین بانکی به بانک های ناترازی که منابع ایشان در دارایی ها قفل است، با نرخ های 28 درصدی وام می دهند. دور زیبایی است که پایداری آن با تورم بالا و رشد مداوم آن امکان پذیر است. به نظر می رسد بانک های خصوصی شده منتفع فعلی این لوپ هستند
