محمدعلی مرادی صنعت حمل‌ونقل یکی از کلیدی‌ترین صنایع کشور است. از آنجایی که صنایع بسیاری متقاضی خدمات حمل و نقل هستند، این صنعت فرصت‌های بسیاری برای فعالیت دارد. بااین‌حال، نمادهای صنعت حمل‌ونقل در بورس یک گروه کوچک به شمار می‌روند و همچنان با محدودیت‌هایی همراه هستند. اگر می‌خواهید با نمادهای صنعت حمل و نقل آشنایی بیشتری پیدا کنید، ادامه این مطلب از فردانامه را از دست ندهید.
اهمیت صنعت حمل و نقل در بورس
بسیاری از صنایع داخلی و صادراتی وابستگی بالایی به خدمات حمل‌ونقل دارند. در نتیجه صنعت حمل و نقل از جمله صنایعی است که با صنایع دیگر همکاری تنگاتنگی دارد. این همکاری تنگاتنگ باعث شده تا سودآوری این صنعت به سایر ارکان اقتصادی کشور هم گره بخورد. برای مثال شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی زمانی می‌توانند سودآوری خوبی رقم بزنند که شرایط برای صادرات مساعد باشد.
شرکت‌های حمل‌ونقلی فعال در بورس به دو زمینه حمل‌ونقل ریلی و دریایی محدود هستند. نمادهای متنوعی در این گروه فعالیت می‌کنند که برخی خدمات حمل‌ونقلی مانند انبارداری و لجستیک ارائه می‌دهند و برخی دیگر به صورت مستقیم صاحب کشتی‌ها و واگن‌های تجاری و مسافری برای جابه‌جایی کالا و افراد هستند.
ریسک‌های صنعت حمل و نقل
صنعت حمل و نقل ارتباط مستقیمی با تمام صنایع مهم دارد. بدون برخورداری از زیرساخت حمل‌ونقلی مناسب، امکان پیشرفت در صنایع دیگر هم وجود ندارد. بااین‌وجود، صنعت حمل و نقل هم از ریسک‌های مختص به خود برخوردار است که البته میتوانید با دریافت مشاوره سرمایه‌گذاری از یک کارشناس با تجربه، تاثیرات ناشی از این ریسک‌ها را به حداقل برسانید.
:بعضی از ریسک‌های این حوزه به قرار زیر هستند
- قیمت‌گذاری دستوری: یکی از مهم‌ترین ریسک‌های شرکت‌های فعال در صنعت حمل‌ونقل، بحث قیمت‌گذاری دستوری از نهاد بالادستی است. از تعیین قیمت بلیت قطار تا نرخ حمل‌ونقل دریایی، همگی توسط سازمان‌های بالادستی تعیین می‌شوند و شرکت‌ها نمی‌توانند تصرف چندانی داشته باشند. برای همین حاشیه سود این شرکت‌ها همواره تحت فشار قرار دارد.
- تعمیرات و نوسازی: واردات قطعات و واگن‌های باری نو با مشکلاتی از جنس تحریم و کمبود نقدینگی همراه است. در نتیجه خراب شدن هر واگن و لکوموتیو، کشتی یا شناور، می‌تواند دردسر بزرگی برای شرکت‌های حمل‌ونقلی باشد. مخصوصاً آن دسته از شرکت‌هایی که سهم بازار کوچک‌تری دارند، از این اتفاقات آسیب بیشتری می‌بینند.
- کاهش تولید: درصورتی‌که تولید در کشور کاهش یابد، باری هم برای شرکت‌هایی که در این صنعت به حمل بار می‌پردازند وجود نخواهد داشت. بنابراین کاهش تولید محصولات فلزی، معدنی و نفتی به صورت مستقیم می‌تواند بر درآمد شرکت‌های صنعت حمل‌ونقل اثرگذار باشد.
معرفی نمادهای صنعت حمل و نقل
صنعت حمل و نقل در بورس و فرابورس ۱۴ نماد اصلی و ۴ نماد در بازار پایه دارد. شرکت‌های حمل و نقل بورسی فعالیت‌های متنوعی دارند و همچنین بسیاری از آن‌ها، شرکت‌های کوچکی هستند. در ادامه با بررسی هر دسته از شرکت‌های حمل و نقل، نمادهای مرتبط با آن را معرفی می‌کنیم. نمای کلی از نمادها را میتوانید در جدول زیر ببینید.
|
نماد | عنوان شرکت | بازار پذیرش‌شده |
| حکشتی | کشتیرانی ج.ا.ا. | بازار دوم بورس |
| حسینا |
توسعه خدمات دریایی و بندری سینا | بازار اول فرابورس |
| حریل | ریل پرداز سیر | بازار اول فرابورس |
| توریل | توکاریل | بازار دوم فرابورس |
| حپارسا | توسعه حمل و نقل ریلی پارسیان | بازار اول فرابورس |
| حگهر | حمل و نقل گهرترابر سیرجان | بازار اول فرابورس |
| حگردش | ریل گردش ایرانیان | پایه زرد فرابورس |
| حپترو | حمل و نقل پتروشیمی | بازار اول بورس |
| حفارس | حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس | بازار دوم بورس |
| حبندر | دریایی و کشتیرانی خط دریابندر | پایه زرد فرابورس |
| حتاید | تایدواتر خاورمیانه | بازار اول بورس |
| حپرتو | پرتو بار فرابر خلیج فارس | بازار دوم فرابورس |
| حآفرین | ریل پرداز نوآفرین | بازار اول فرابورس |
| حآسا | آسیا سیر ارس | بازار اول فرابورس |
| حتوکا | حمل و نقل توکا | بازار اول بورس |
| حسیر | ریل سیر کوثر | بازار اول فرابورس |
| حرهشا | رهشاد سپاهان | پایه زرد فرابورس |
| حشکوه | دلیجان طلایی شکوه پارس |
پایه زرد فرابورس |
شرکت‌های حمل و نقل ریلی در بورس
حمل و نقل ریلی از متداول‌ترین روش‌های حمل و نقل در کشور است. شرکت‌های فعال در حمل و نقل ریلی در بورس کم نیستند و سودآوری معقولی هم دارند. در ادامه شما را با نمادهای صنعت حمل و نقل ریلی در بورس آشنا می‌کنیم. بررسی دقیق این نمادها بر عهده شماست و در اینجا تنها به معرفی شرکت‌ها می‌پردازیم.
حپرتو: پرتو بار فرابر خلیج فارس
نماد حپرتو در بازار دوم فرابورس فعال است و به خدمات حمل‌ونقل ریلی مواد نفتی و معدنی می‌پردازد. عمده درآمد شرکت از طریق فرایندهای حمل و نقل اتفاق می‌افتد و با بیش از ۱۳۶۵ واگن آماده‌به‌کار، یکی از مؤثرترین نمادهای حمل‌ونقل ریلی از منظر تجاری است. این شرکت در سال ۱۴۰۱ توانسته بیش از یک‌ونیم میلیون تن محموله نفتی و معدنی را بارگیری کند.
حپارسا: توسعه حمل‌ونقل ریلی پارسیان
شرکت توسعه حمل‌ونقل ریلی پارسیان با نماد حپارسا در بازار اول فرابورس مشغول به فعالیت است. ارزش بازار شرکت در حدود ۵/۱ همت است. عمده درآمد شرکت از طریق قراردادی است که با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران دارد. قرارداد با شرکت نفت بهران و شرکت توسعه صنایع بهشهر هم از دیگر بخش‌های درآمدی مهم شرکت است.
نماد حپارسا موفق به کسب رتبه اول بهره‌وری ناوگان در حمل محمولات نفتی در سال مالی ۱۴۰۱ شده است. تمدید قرارداد حمل‌ونقل محصولات روغن نباتی در همکاری با شرکت صنعتی بهشهر (نماد غبشهر) از دیگر دستاوردهای شرکت در سال‌های اخیر است. در زمینه حمل نفت گاز شرکت حپارسا سهم پنجاه درصدی بازار را در سال مالی ۱۴۰۱ از آن خود کرده است. در صنعت حمل نفت کوره نیز سهم بازار ۳۰ درصدی دارد. در زمینه روغن نباتی هم سهم بازار با افزایش چشمگیر، در سال ۱۴۰۱ به سی درصد بازار رسیده است. جمع‌بندی این آمار نشان می‌دهد که نماد حپارسا یکی از تأثیرگذارترین نمادهای صنعت حمل و نقل ریلی در بورس است.
توریل: توکاریل
از دیگر شرکت‌های حمل و نقل ریلی فعال در بازار دوم فرابورس، نماد توریل است. توریل در زمینه حمل محموله‌های فولاد مبارکه اصفهان فعال است و عمده درآمدش نیز از همین قراردادی که با فولاد مبارکه دارد می‌آید. بخش کوچکی از درآمد توریل هم وابسته به راهبری، تعمیر و نگهداری از شبکه ریلی راه‌آهن فولاد سبا و خطوط ریلی داخلی فولاد مبارکه است.
در سال مالی ۱۴۰۱، نماد توریل با استفاده از ۱۹۲۰ واگن باری لبه‌بلند شش‌محوره، ۹۵ واگن چهارمحوره، ۶ دستگاه لکوموتیو سنگین و ۴ دستگاه لکوموتیو مانوری ظرفیت حملی برابر با ۱۳ میلیون تن دارد. جالب است بدانید که شرکت توکاریل تنها دارنده واگن‌های شش‌محوره در کشور با رتبه اول بهره‌وری در صنعت حمل‌ونقل ریلی است. شرکت توکاریل با اخذ مجوز واردات ۴ هزار چرخ و ۸۰ دستگاه لکوموتیو، چشم‌انداز خوبی از آینده حمل‌ونقل ریلی مواد معدنی به دست داده است.
سهم فعلی توریل از بازار حمل‌ونقل مواد معدنی کشور در سال ۱۴۰۱ برابر ۲۶ درصد و مشابه میانگین پنج سال اخیر بوده است. اگر کل حمل بار ریلی را در نظر بگیریم، سهم بازار توریل برابر ۱۹ درصد در سال ۱۴۰۱ بوده است که از سال ۱۳۹۷، کاهشی چند درصدی داشته است.
حگهر: حمل و نقل گهرترابر سیرجان
نماد حگهر در بازار اول فرابورس فعال است. این شرکت به صورت ترکیبی فعالیت می‌کند و در هر سه زمینه حمل جاده‌ای و ریلی فعالیت دارد. این شرکت از ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای برخوردار است و با کامیون‌دارهای شخصی هم همکاری می‌کند. در سال ۱۴۰۱ در مجموع بیش از ۳/۲ میلیون تن توسط این شرکت بارگیری و راهی مقصدهای موردنظر کارفرما شده است. حمل‌ونقل جاده‌ای-داخلی این شرکت در سال ۱۴۰۱ بیشتر از ۱۴ میلیون تن بوده است که سهم کامیون‌های خود شرکت در این زمینه ۵۱ درصد بوده است.
عملکرد ریلی شرکت هم حائز اهمیت است. این شرکت از ۱۰ دستگاه لکوموتیو چینی با توان ۵ هزار اسب بخار برخوردار است. مسئولیت بهره‌برداری از این لکوموتیوها به راه‌آهن ج.ا.ا واگذار شده است. این شرکت ۵ دستگاه لکوموتیو مانوری هم دارد که در قرارداد با شرکت گل‌گهر از آن‌ها استفاده می‌شود. ۳ دستگاه در اختیار بارهای گل‌گهر قرار دارد (دو دستگاه فعالیت ۲۴ساعته و یک دستگاه رزرو) و ۲ دستگاه دیگر به تازگی از کشور کره‌جنوبی وارد شده و در مرحله بازسازی و اصلاح قرار دارند.
حسیر: ریل سیر کوثر
تمام فعالیت شرکت ریل سیر کوثر با نماد حسیر در زمینه حمل مسافر است. این شرکت با ۷۲ واگن در مسیرهای بندرعباس-مشهد، تهران-مشهد، یزد-مشهد و قم-مشهد فعالیت دارد. درصد سهم از بازار شرکت حسیر در سال ۱۴۰۱، چه از منظر تعداد واگن و چه از منظر جابه‌جایی مسافر، برابر ۵ درصد بوده است. هم‌اکنون تمامی واگن‌های باری به شرکت‌های وابسته منتقل شده‌اند و نماد حسیر به صورت تخصصی در زمینه حمل مسافر فعالیت دارد.
حآفرین: ریل‌پرداز نوآفرین
از دیگر شرکت‌های فعال در زمینه حمل و نقل ریلی، شرکت ریل‌پرداز نوآفرین با نماد حآفرین است. عمده درآمد این شرکت از فروش بلیت قطارهای ۵ ستاره فدک ناشی می‌شود. این شرکت در سال ۱۴۰۱ تعداد ۲۱۵۵ واگن مسافری در سرویس و ذخیره داشته است که از این میان ۱۷۶۱ واگن مسافری هستند که نسبت به سال قبل رشد ۵/۳ درصدی داشته‌اند. ظرفیت حمل مسافر این شرکت از کل حمل و نقل ریلی به ۹/۶ درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده است. این شرکت در نظر دارد تا با سرمایه‌گذاری، تعداد ۴۵ واگن مسافری ۵ ستاره فدک را به ناوگان خود بیفزاید.
حریل: ریل پرداز سیر
نماد حریل در بازار اول فرابورس فعال است و در مجموع ۱۲۰۵ واگن باری دارد. عمده درآمد این شرکت از حمل بار برای شرکت ذوب آهن و شرکت فولاد خوزستان است. درآمد ارائه خدمات حمل، تخلیه و بارگیری این شرکت نیز قابل توجه است. این شرکت در سال ۱۴۰۱ از کل سهم بازار، ۳/۴ درصد را پوشش داده است که با افت حدود یک درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ همراه بوده است.
نمادهای حمل و نقل دریایی در بورس
حمل‌ونقل دریایی اهمیت ویژه‌ای در فرایندهای صادرات و واردات دارد. در بورس ایران نمادهای متنوعی در زمینه حمل‌ونقل دریایی فعالیت می‌کنند. در ادامه این شرکت‌ها را معرفی می‌کنیم.
حکشتی: کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران
بیشترین ارزش بازار در میان نمادهای حمل و نقل به حکشتی تعلق دارد. این نماد ۲۴ شرکت زیرمجموعه دارد که در زمینه‌های خطوط حمل‌ونقل، پشتیبانی عملیاتی، پشتیبانی سرمایه انسانی و مالی-سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کنند. این شرکت از مؤثرترین شرکت‌های این صنعت است و برنامه‌های توسعه‌ای گوناگونی دارد و از همین جهت همواره مورد توجه معامله‌گران قرار داشته است.
کشتیرانی ج.ا.ا سهم ۲۲ درصدی از کل بنادر جنوبی شمالی را از آن خود کرده است که رقم قابل توجهی محسوب می‌شود. این شرکت ۱۳۹ فروند از انواع شناور را داراست، همچنین بیش از ۱۹۷ هزار باکس و کانتینر دارد. برخورداری از ۱۳۰۹ واگن باربری هم از دیگر دارایی‌های شرکت است. در مجموع حکشتی یکی از بزرگ‌ترین و سودسازترین نمادهای صنعت حمل و نقل محسوب می‌شود.
حتاید: تایدواتر خاورمیانه
یکی دیگر از مهم‌ترین شرکت‌های فعال در زمینه حمل‌ونقل دریایی، شرکت تایدواتر خاورمیانه است که با نماد حتاید در بازار اول بورس فعال است. این شرکت در زمینه خدمات بندری فعالیت دارد. به‌طوری‌که در سال ۱۴۰۱، ۴۹ درصد از کل تخلیه و بارگیری کانتینر در بندر شهید رجائی متعلق به تایدواتر خاورمیانه بوده است. این درصد در بندر امام خمینی به ۳۰ درصد و در بندر امیرآباد ۷۴ درصد است. لازم به ذکر است که عمده فعالیت شرکت تایدواتر در دو استان خوزستان و هرمزگان است.
شرکت‌های زیرمجموعه تایدواتر هم فعالیت‌های متنوعی داشته‌اند. جالب است بدانید که ۲۶ درصد از درآمد کل شرکت در سال ۱۴۰۱ از طریق ارائه خدمات پیامکی تأمین شده است! همین موضوع نشان می‌دهد که تحلیل بنیادی حتاید نیازمند دقت زیاد و بررسی عوامل متعددی است.
حسینا: توسعه خدمات دریایی و بندری سینا
یکی دیگر از نمادهای فعال در بازار سرمایه در گروه حمل‌ونقل، نماد حسینا است. این شرکت در زمینه انجام کلیه عملیات تخلیه، بارگیری، حمل‌ونقل کالا و مسافر، کشتیرانی و سوخت‌رسانی فعالیت می‌کند. انبارداری و خدمات گمرکی در کنار مدیریت بنادر و ساخت‌وساز اسکله‌های اختصاصی و عمومی از دیگر فعالیت‌های رسمی حسینا است.
شرکت توسعه خدمات دریایی و بندی سینا از نظر خدمات کانتینری سهم بازار ۳۴ درصدی دارد. در زمینه خدمات بندری کالاهای عمومی این درصد در حدود ۱۴ و در زمینه خدمات نفتی، سهم بازار حسینا به ۴ درصد می‌رسد. عمده فعالیت این شرکت در بنادر جنوبی است و فعالیت در ناحیه شمال، چندان برای شرکت سودآور نبوده است.
سخن پایانی
نمادهای صنعت حمل و نقل به همین‌جا ختم نمی‌شود. بااین‌حال شما مهم‌ترین نمادهای این صنعت را با جزئیات خوبی شناخته‌اید! در کنار نمادهای معرفی‌شده، نمادهایی هم مانند حبندر هستند که به دلیل حضور در بازار پایه فرابورس، ریسک‌های مختص به خود را دارند. همچنین نمادهایی مانند حفارس در زمینه حمل و نقل جاده‌ای فعالیت می‌کنند.
نکته مهم در بررسی نمادهای صنعت حمل و نقل، توجه به نوع بازار آن است. هر نماد باید با توجه به نوع فعالیت و همچنین وضعیت آتی آن بررسی شود. برای مثال در بررسی میان نمادهای ریلی و دریایی باید تفاوت قائل شوید.
مطلب حاضر تنها شروع بررسی نمادهای حمل و نقل به جساب می‌آید و طبیعتا برای آشنایی بیشتر با این حوزه از مطالعه منابع دیگر بی‌نیاز نیستید. برای کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مطالب مرتبط با تحلیل بنیادی و بررسی صنایع دیگر در فرادانامه توصیه می‌شود.
شما میتوانید برای دیدن کلاس های آموزشی فردانامه، به آموزش بورس در سایت فردانامه مراجعه فرمایید
