قرارداد سبدگردانی

در این مقاله قصد داریم شما را با مفاد قرارداد سبدگردانی آشنا نماییم. بسیاری از افراد قصد سرمایه گذاری در بازار سرمایه را دارند اما به دلایل مختلفی از جمله نداشتن دانش کافی، کمبود وقت و … این امکان برای آن ها مهیا نمیباشد به همین دلیل سرمایه گذاران به دنبال شرکت هایی هستند تا با سپردن سرمایه ی خود به آن ها به طور غیر مستقیم در بازار سرمایه فعالیت کنند. این شرکت ها با نام شرکت های سبدگردان فعالیت می‌کنند. شرکت های سبدگردان از معامله گران و تحلیل گران حرفه ای و با تجربه که در حوزه ی بازار سرمایه فعالیت می‌کنند تشکیل شده است.

تحلیل گران با بررسی بنیادی و تکنیکال شرکت های پذیرفته شده در بورس سعی میکنند بهترین گزینه ها را برای سرمایه گذاری و خرید انتخاب کنند. برای شروع همکاری میان سرمایه گذار و سبدگردان قراردادی تنظیم می‌شود و به امضای طرفین می‌رسد. در مطلب سبدگردانی اختصاصی می‌توانید به طور کامل با شرایط واگذاری سبد سرمایه‌گذاری خود به کارشناسان بازار سرمایه، آشنا شوید.

مفاد قرارداد سبدگردانی:

ماده 1 مشخصات سبدگردان و سرمایه گذار:

در این قسمت مشخصات دو طرف قید میشود که عبارت است از:
الف) مشخصات سبدگردان: ( نام، شماره ثبت، تاریخ ثبت، محل ثبت، شماره تلفن، شماره نمابر، نشانی)
ب) مشخصات سرمایه گذار: ( نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، کد معاملاتی، شماره تلفن، شماره نمابر، کد پستی، نشانی)

ماده 2: تعاریف مربوط به سبدگردانی:

این ماده شامل 10 تعریف از اصطلاحات سبد گردانی میباشد که عبارت است از:

1- سرمایه گذار: منظور سرمایه گذار در قرارداد سبدگردانی، شخصی میباشد که طی قراردادی بخشی از سرمایه خود را به سبدگردان واگذار میکند، مشخصات سرمایه گذار آن در ماده 1 آمده است.

2- سبدگردان: منظور از سبدگردان، شخصیت حقوقی میباشد که توسط سازمان بورس مجوز های لازم را اخذ کرده است. مشخصات سبدگردان، در ماده 1 قرارداد سبدگردانی موجود میباشد.

3- سبداختصاصی: منظور مجموع دارایی‌های متعلق به سرمایه‌گذار است، طی قراردادی با سبدگردان دارایی سرمایه گذار به کد سبدگردانی وی منتقل شده و توسط سبدگردان اداره میشود، در طول مدت قرارداد سبدگردانی، سرمایه گذار حق خرید و فروش در کد سبدگردانی را ندارد و فقط میتواند از طریق پنلی که در اختیار وی قرار میگیرد معاملاتی که توسط سبدگردان انجام میشود را ببیند. لازم به توضیح است که سرمایه گذار میتواند با کد شخصی خود در کارگزاری های مختلف اقدام به خرید و فروش سهم کند.

4- سبدگردانی: شرکت هایی هستند که با کسب مجوز های لازم از سازمان بورس اقدام به سرمایه گذاری و مدیریت دارایی افراد میکنند، این شرکت ها با وجود تحلیلگران و معامله گران با تجربه سعی دارند بهترین انتخاب را در جهت کسب بازده داشته باشند. برای اطلاعات بیشتر در مورد سبدگردانی میتوانید این مقاله را مطالعه نمایید.

5-قیمت پایانی: قیمت پایانی هر ورقه بهادار در هر روز، برابر قیمتی است که طبق مقررات در بازار رسمی به عنوان قیمت پایانی آن ورقه بهادار اعلام یا تعیین می شود قیمت پایانی از میانگین معاملات در روز معاملاتی بدست می آید. قیمت پایانی هر سهم در پایان هر در روز معاملاتی، مبنای قیمت روز معاملاتی بعد میباشد، به طور مثال اگر سهم در روز معاملاتی 5% رشد داشته باشد اما قیمت پایانی آن در پایان روز معاملاتی 2+ باشد، سهم در اصل 2 درصد رشد داشته است.

6-قرارداد: منظور قراردادی میباشد که بین سبد گردان و سرمایه گذار امضا میشود.

7-دستورالعمل تأسیس و فعالیت سبدگردان: منظور دستورالعمل تأسیس و فعالیت سبدگردان مصوب هیئت مدیره سازمان است که در قرارداد سبدگردانی با نام دستورالعمل تاسیس و فعالیت آمده است.

8-سازمان: منظور سازمان بورس و اوراق بهادار میباشد که در سال 1384 تشکیل شده است، این سازمان زیر نظر شورای عالی بورس فعالیت میکند و وظایف مختلفی از جمله اعطای مجوز و نظارت بر کارگزار، سبدگردان و …. را دارد.

9-امین: جهت شروع فعالیت، سبدگردان باید از میان موسسات حسابرسی مورد تایید سازمان یک شخص حقوقی را انتخاب کرده و به سازمان بورس معرفی کند.

قرارداد بین سبدگردان و امین حداکثر تا 2 روز در سازمان به ثبت میرسد، پس از قرارداد بین سرمایه گذار و سبد گردان، شرکت سبدگردان موظف است حداکثر تا 7 روز، یک نسخه از قرارداد را برای امین ارسال کند. امین وظیفه نظارت بر عملکرد سبدگردان در موارد مختلف را دارد، در صورت انتقال وجوه نقد و سهام انتقالی سرمایه گذار، ابتدا باید موارد به تایید امین برسد و سپس قابل معامله میباشد. همچنین شرکت سبدگردان باید قبل از هر پرداخت، آن را تحویل امین داده و تاییدیه امین را بگیرد.

10-روزکاری: منظور از روز کاری در قرارداد سبدگردانی، روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته به استثنای روزهایی که طبق مقررات ایران تعطیل رسمی می‌باشد، از ساعت 8 لغایت 16 به وقت محلی کشور جمهوری اسلامی ایران است.

ماده 3- در مورد موضوع قرارداد:

در این قسمت سبد اختصاصی توسط سبدگردان با رعایت اصول، اهداف و محدودیت ها قید میشود.

ماده 4 و 5- پیرامون مدت زمان قرارداد و تاریخ شروع آن:

این دو ماده تاریخ شروع قرارداد و پایان آن را مشخص میکند، پس از انتقال سهم و یا وجه نقد 2 تا 3 روز کاری زمان لازم است تا این موارد به تایید امین برسد، پس از تایید امین سهم های سرمایه گذار به کد اختصاصی سبد گردانی وی به نام (prx) منتقل میشود و پس از آن سبدگردان میتواند اقدام به خرید و فروش سهم کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کد prx میتوانید مقاله ی کد prx  چیست را مطالعه نمایید.

ماده 6- در مورد سبد اختصاصی :

میزان سرمایه ای که سرمایه گذار در اختیار سبد گردان قرارداده است در این ماده درج میشود، همچنین نوع دارایی منتقل شده ( سهم و وجه نقد ) در این ماده مشخص شده است.
از دیگر موارد ماده 6 میتوان به اجازه رسمی سبد گردان برای برداشت وجوه اشاره کرد.
در ادامه به تبصره های قید شده در این ماده میپردازیم:

ماده7 و 8- کارمزد سبدگردان و هزینه های سبد:

این ماده کارمزدهای های دریافتی سبد گردان را مشخص میکند.
برای سبد گردانی 2 نوع کارمزد وجود دارد که عبارت است از: 1-کارمزد ثابت 2- کارمزد عملکرد سبدگردان

کارمزد ثابت: معمولا 1% ارزش روزانه خالص دارایی به سبد گردان تعلق میگیرد.

کارمزد عملکرد: در صورتی که بازدهی سهام در پایان مهلت قرارداد کمتر و یا مساوی سود سپرده کوتاه مدت بانکی (در حال حاضر20%) باشد کارمزد عملکرد به سبدگردان تعلق نمیگیرد، اما در صورتی که بازدهی بیشتر از سود سپرده بانکی باشد، درصدی که توسط هر دو طرف (سرمایه گذار و سبدگردان) مورد تایید باشد به سبد گردان تعلق میگیرد، به طور مثال اگر درصد مورد توافق سرمایه گذار و سبدگردان ( 20%) روی کارمزد عملکرد باشد و بازدهی سبد در آخر سال ( 50%) باشد، برای محاسبه ی کارمزد عملکرد سبدگردان، بازدهی سبد منهای بازدهی سود سپرده میشود، در این مثال 30%=20%-50%

در این مثال بازدهی مورد محاسبه (30%) لحاظ میشود و کارمزد عملکرد سبدگردانباتوجه به توافق طرفین در این مثال (20%) به این عدد تعلق میگیرد.

مثال: اگر فردی در ابتدای قرارداد 100 میلیون تومان آورده داشته باشد و در پایان قرارداد ارزش سبد 150 میلیون تومان باشد و کارمزد عملکرد سبد گردان (20%) توافق شده باشد نحوه ی محاسبه ی کارمزد عملکرد سبدگردان به شکل زیر میباشد:

150,000,000-100,000,000=50,000,000  :بازدهی سبد در پایان قرارداد

100,000,000*20%=20,000,000  :بازدهی سپرده بانکی

50,000,000-20,000,000=30,000,000 :بازدهی کسب شده توسط سبدگردان

30,000,000*20%=6,000,000 : کارمزد تعلق گرفته به سبدگردان

ماده9- اهداف، اصول و محدودیت های لازم برای رعایت کردن:

طبق این ماده محدودیت و اهدافی که سرمایه گذار نسبت به بازار سرمایه دارد باید به طور کامل از طرف سبدگردان رعایت شود.

ماده 10، 11 ، 12- گزارش دهی:

ماده 10: سبد گردان موظف است گزارش دوره های مشخصی را حداکثر 1 روز کاری بعد از اتمام دوره در اختیار سرمایه گذار قرار دهد، همچنین سبدگردان موظف است پس از پایان زمان قرارداد، گزارشات عملکرد خود را بایستی به سرمایه گذار و سازمان بورس تحویل دهد.

ماده 11: ســبدگردان در طول مدت قرارداد حداكثر 10 روز كاري پس از پايان هرماه، موظف اســت مســتندات مربوط به معاملات اوراق بهادار را كه در رابطه با اين قرارداد در آن ماه انجام داده است، را به سرمايه گذار تحویل دهد.

ماده 12: در صورت درخواست سرمايه گذار براي ارائه گزارش خاص و خارج از قرارداد ، سبدگردان موظف است در مقابل دريافت هزينه مورد توافق طرفين، ظرف مدت 10 روز كاري گزارش را در اختیار سرمایه گذار قرار دهد.

ماده 13- نرم افزار سبدگرداني:

سبد گردان باید نرم افزار هایی که به تایید سازمان رسیده است را تهیه کرده و تمامی تراکنش های روز را در آن ثبت کند، این نرم افزار باید توانایی گزارش دهی را در مورد ماده ی 10 داشته باشد، همچنین باید سامانه ای در اختیار سرمایه گذار قرار بگیرد تا وی بتواند با وارد شدن در آن هر روز عملکرد سبد خود را مشاهده کند.

ماده 14- راه های ارتباطي سبدگردان با سرمايه گذار:

در این ماده تمامی راه های ارتباط مستقیم با سبد گردانی قید شده است.
این موارد عبارت است از ایمیل، پیامک، شماره تلفن ثابت. سرمایه گذار میتواند از طریق موارد ذکر شده در قرارداد، با سبدگردان ارتباط برقرار کند.

ماده 15- پیرامون حقوق و مزایای متعلق به اوراق بهادار:

طبق قرارداد تمامی موارد مربوط به سهم ار قبیل سهام جایزه، حق تقدم، سود اوراق مشارکت و…. مربوط به کد prx سرمایه گذار میباشد و سبدگردان در طول مدت قرارداد وظیفه دارد آن ها را دریافت کرده و به حساب سبدگردانی سرمایه گذار اضافه کند.

ماده 16- رازداري:

طرفین باید تمامی موارد قرار داد را محرمانه تلقی کرده و به جز سازمان، بازرس قانوني، حسابرس سبدگردان، امين سبدگردان، كانون مربوطه يا مراجع صالح قضايي، بدون رضايت كتبي طرف مقابل به شخص ديگري ارائه نكنند.

ماده 17- رعایت قوانین و مقررات:

این ماده بیان میکند چنانچه قانونی توسط مراجع ذی‌صلاح تصویب شود سبدگردان موظف به رعایت آن میباشد. همچنین چنانچه تضادی میان قانون و مفاد قرارداد باشد سبدگردان ملزم به رعایت قانون میباشد و مسئولیتی متوجه آن نیست.

ماده 18- وجوه بلا استفاده:

سبدگردان باید تمام تلاش خود را کند تا تمامی وجوه نقد مشتری در حساب سبدگردانی را مورد استفاده قرار دهد. چنانچه سبدگردان ظرف حداکثر 7 روز

10 درصد از حساب را مورد معامله قرار ندهد طبق قانون موظف است مبلغ را به حساب سرمایه گذار واریز کرده و به سرمایه گذار اطلاع دهد.

ماده 19 و 20- برداشت و واریز سرمایه گذار:

چنانچه در طول مدت قرارداد سرمایه گذار مبلغی را درخواست کند سبدگردان موظف به پرداخت آن طی 2 روز کاری میباشد چنانچه مبلغ درخواستی از وجوه نقد سرمایه گذار بیشتر باشد سبدگردان موظف است طی 5 روز کاری اقدام به فروش سهام کرده و مابقی مبلغ را به حساب سرمایه گذار واریز کند. چنانچه علیرغم تلاش های سبدگردان سهم به فروش نرسد مسئولیتی متوجه سبدگردان نمیباشد.

سرمایه‌گذار می‌تواند در طول مدت قرارداد و با امضای متمم قرارداد مبلغی را به حساب سبد خود اضافه کند.

ماده 21- معرفی قرارداد به امین:

طبق این ماده، سبدگردان باید 7 روز پس از تنظیم قرارداد، یک نسخه از آن را برای امین ارسال کند. چانچه به دلیل کوتاهی امین در انجام وظایف سرمایه گذار دچار ضرر شود، امین موظف به جبران خسارت آن میباشد.

ماده 22 و 23- تخلفات و اختلافات:

ماده 22: براساس قانون بازار اوراق بهادار مرجع رسیدگی به اختلافات بین سرمایه‌گذار و سبدگردان در صورت عدم سازش در کانون ها، هیأت داوری میباشد.

ماده 23: به تخلفات سبد گردان در رابطه با قرارداد، طبق قانون رسیدگی میشود.

ماده 24 و 25- فسخ انفساخ و تمدید قرارداد:

ماده 24: هر یک از طرفین قرارداد با دادن اطلاع به طرف دیگر و بدون پرداخت ضرر و زیان میتوانند پیش از اتمام قرارداد اقدام به فسخ آن کنند. در صورت ورشکستگی، لغو مجوز سبدگردان و یا تعلیق بیش از 1 ماه سبدگردان، قرارداد لغو میشود.

ماده25: تمدید قراداد با تنظیم متمم امکان پذیر نمیباشد و باید پس از پایان قرارداد، قرارداد جدیدی تنظیم شود.

ماده 26- اقدامات پس از خاتمه قرارداد:

پس از پایان قرارداد و همچنین در صورت فسخ قرارداد سبدگردان دیگر مجاز به خرید و فروش در سبد دارایی های سرمایه گذار نمیباشد. همچنین سبدگردان باید کل وجوه نقد متعلق به سرمایه‌گذار در رابطه با قرارداد را ظرف 2 روز کاری به سرمایه‌گذار پرداخت کند ، در صورتی که سرمایه گذار قصد نداشته باشد سهام خود را بفروشد، سبدگردان موظف است ظرف 10 روز سهم های سرمایه گذار را به کد شخصی او منتقل کند.

تبصره: درصورت تصمیم سرمایه‌گذار مبنی بر فروش سهم ها پس از قرارداد سبد گردانی، سرمایه‌گذار می‌تواند از سبدگردان بخواهد که فروش دارایی‌های سبد اختصاصی را به عهده بگیرد. در این صورت سبدگردان موظف است تلاش کافی برای فروش این دارایی‌ها ظرف مهلتی که سرمایه‌گذار تعیین میکند با رعایت صرفه و صلاح مشتری انجام دهد، کارمزد سبدگردان برای این امر 2 دهم درصد از مبلغ فروش دارایی‌ها است.

ماده 27، 28، 29، 30- ضمانت اجرا و بروز حوادث قهری:

بند های پایانی مربوط به خسارت تاخیر و انجام ندادن تعهد های دو طرف میباشد، همچنین در ماده 30 ذکر شده است تمامی وجوه واریزی از سوی سبدگردان باید به حساب مشخص شده در قرارداد از سوی سرمایه گذار باشد.

ماده 31:

ماده ی آخر مجموع ماده های قرارداد را بیان کرده و ذکر میکند قرارداد در 3 نسخه تهیه شده که 2 نسخه به سبدگردان و یک نسخه به سرمایه گذار تحویل داده میشود.

سخن پایانی:

بسیاری از سرمایه گذاران به دلیل کمبود زمان، نداشتن دانش کافی ترجیح میدهند به صورت غیر مستقیم در بازار سرمایه فعالیت کنند. یکی از گزینه های غیر مستقیم سرمایه گذاری، سبدگردان ها میباشند، در این مقاله سعی کردیم مفاد قرارداد سبدگردانی بین سبدگردان و سرمایه گذار را به طور کامل بیان کنیم، توصیه میشود هنگام انعقاد قرارداد سبد گردانی تمامی بندهای قرارداد را با دقت مطالعه کنید.اگرشما نیز تمایل دارید سرمایه ی خود را به سبدگردانی بسپارید توصیه میکنیم فرم سبدگردانی فردانامه را پر کنید تا همکاران ما برای راهنمایی بیشتر با شما تماس بگیرند.