حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 21 مرداد 1402
منفی همه جانبه
زمانی که اقبال عمومی به بازاری وجود نداشته باشد، عکس‌العمل به اخبار منفی بسیار سنگین می‌شود. حالا با اعلام توافق مبادله‌ی زندانی‌ها و آزاد شدن منابع بلوکه شده، با احتمال افت قیمت دلار، بورس زودتر به استقبال رفت و شاهد منفی دسته جمعی در اکثر نمادها هستیم. البته این دلیل و شاید دلایل دیگری که برای منفی بودن بازار عنوان می‌شود بیشتر انگیزه‌ی لازم برای فشار دادن دکمه‌ی فروش و شناسایی زیان سنگین را راحت‌تر می‌کند، وگرنه دلیل اصلی مشخص است، بورس جزو گزینه‌های سرمایه‌گذاری نیست. دلایل ماهوی آن نیز مشخص است، در دوره‌ای قرار داریم که تصمیمات دولت و تحولات بنیادی به نفع بورس نیست.
خریدارانی هم که در دو سه هفته اخیرا بعضا روی تابلو حاضر می‌شدند، با دیدن تجربه کف‌های جدیدتر، دست از خرید برداشته‌اند و منتظر هستند شاید در کف‌های پایین‌تری موفق به خرید شوند. رکود شدیدی است و هر خبری که کمی دست‌ها را بترساند، آثار مخربی دارد.
سطح بعدی
بورس و سایر دارایی‌ها به شدت به دلار شرطی هستند. تفاوت بورس با بقیه دارایی‌ها در این است که اینجا دارنده قبل از وقوع ریزش در دلار تصمیم به نقد کردن می‌گیرد چون اگر این کار را نکند معلوم نیست چقدر متحمل زیان ادراک شده می‌شود، اما در سایر دارایی‌ها وجود فیزیک دارایی باعث می‌شود حتی اگر مدتها نتواند آن دارایی را نقد نکند، برایش مهم نباشد و حاضر به تخفیف دادن نباشد و تنها در صورتی افت قیمت را قبول می‌کند که برای مدت طولانی نتواند آن دارایی را نقد کند.
از سوی دیگر سایر ریسک‌های متحمل به بورس باعث می‌شود حتی با وجود عدم تحقق پیش‌بینی افت دلار، برگشت قیمتی صورت نگیرد. پیچیده‌اش نمی‌کنم، همه دارایی‌هایی که در ایران دلاری شده‌اند حتی اگر واقعا دلاری نباشند، با احتمال افت دلار بورس خواهد ریخت ولی بقیه بازار تنها با افت واقعی دلار و تثبیت میان‌مدت آن می‌توانند بریزند.
اگر هم دلار نریخت بورس خیلی راحت برنمی‌گردد و باید زمان بگذرد. اما همین خاصیت باعث می‌شود به‌صورت‌کلی زیر قیمت باشد و اگر زمانی چرخ جور دیگری بچرخد، بیشترین بازدهی را در مدت کوتاهی بدهد. لذا باید سهم های خوب را در قیمت‌های اندرولیو خرید اما به صورتی که افت‌و‌خیز کوتاه مدت اذیتمان نکند.
جولان مبلغان منفی
مجددا با ایجاد جو امیدواری به حل مسائل بین‌المللی شاهد ظهور مبلغان تارگت‌های پایین هستیم. مبلغ معروف باز تارگت پایینی برای دلار داد تا کف تارگت‌ها را ببند. از سوی دیگر شاهد ارائه انواع تارگت‌های پایین برای شاخص‌ها و نمادها هستیم. خبرگزاری‌ها نیز سعی می‌کنند اخبار منفی را زود به زود پوشش دهند تا بازدید حداقل بگیرند. به‌هر‌حال عروسی که نیست، ولی از بلندگو می‌توان برای عزا استفاده کرد. انتظار دیگری هم نیست. فعلا جو منفی است و قاعدتا همین‌ها جولان خواهند داد.
دعوت به مداخله
بسیاری از بورسی‌ها از سازمان بورس انتظار دارند در روند منفی مداخله کند به هر طریقی که می‌تواند، حقوقی‌ها را مجبور به خرید کند، از هر جا شده پول جور کند تا جلوی ریزش بیشتر را بگیرد. این یک رویکرد است کاری به خوب و بدش ندارم اما اگر امروز این مداخله را درخواست می‌کنیم، متوجه باشیم که در آینده و روندهای مثبت نیز انتظار هر نوع مداخله‌ای را باید داشته باشیم.
پی‌نوشت: مرداد هم در حال تمام شدن است و انتظار ما از بازده مثبت در مرداد ماه اشتباه از آب درآمد😔.
