حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 7خرداد 1402
میل به فروش
1) زمانی که این تفکر در بین بورسی ها بوجود می آید که قیمت سهم ها در کوتاه مدت رشد نخواهد کرد، بالاخره دلیلی برای فروش پیدا می کنند. حالا این دلیل می تواند سفر سلطان باشد یا تنش از سوی طالب ها یا هر دلیل دیگر. علت این تفکر هم در افزایش شدید عرضه در شرایط مثبت بسیاری از نمادها نهفته است.
به نظر می رسد رونقی که می توانست با معاملات بالای 20 هزار میلیارد در بورس شکل بگیرد، به واسطه شکل انباشته ی عرضه در دو هفته ی ابتدایی اردیبهشت ماه منجر به متضرر شدن تقاضای سنگین در آن دو هفته شد. تقاضایی که عمدتا مربوط به کسانی بود که مدتی بیرون از بازار بودند. لذا ما شاهد زیان سنگین و سریع افراد تازه وارد بودیم که نیامده رفتند. به همین دلیل بازار از شکل رونق به حالت بازار ساید تغییر فاز داد.
به همین دلیل بعد از 16 اردیبهشت هر جا تفاضا جسارت به خرج داد، به دلیل این تغییر فاز با زیان همراه شد و همین باعث شد ما شاهد بازار ساید منفی باشیم. به طور خلاصه عرضه سنگین دو هفته ی اول اردیبهشت بازار را از تب و تاب انداخت. ارزش معاملات خرد در روز جاری در حد 11 هزار میلیارد تومان بود. افت ارزش معاملات به کمتر از 10 هزار میلیارد تومان (تقریبا کمتر از یک درصد ارزش کل مارکت بورس) می تواند نشانه از رکود باشد ولی حفظ این سطح از معاملات می تواند نشانه از تثبیت قیمت های جدید برای شروع روندی جدید در آینده.
ارزی که در دسترس نبوده
2) در یک هفته ی اخیر اخبار بسیاری در مورد آزاد شدن منابع ارزی بلوکه ایران در یکی از کشورهای منطقه مطرح شده است. حتی این سفر سلطان را به این موضوع پیوند زده اند که ظاهرا قرار است 10 میلیارد دلار از منابع بلوکه شده ی ایران در عراق به عمان منتقل شود و از آنجا صرف واردات غذا و دارو شود.
تا اینجا خبر بسیار خوب است و همه هم با خوبی از این داستان استقبال کرده اند. اما از یک زاویه دیگر به این داستان نگاه کنیم. عراق دومین مقصد صادراتی ایران در صادرات غیرنفتی است. من نمی دانم چقدر از این منابع بلوکه شده مربوط به صادرات برق و گاز ایران به عراق است و چقدر مربوط به صادرات غیردولتی اما سال 1401 کل صادرات دولتی و غیردولتی ایران به عراق 10.3میلیارد دلار بوده.
واقعیت اینکه نزدیک به کل صادرات یکسال کشور به عراق به شکل بلوکه شده در این کشور است و ایران دسترسی به این ارز ندارد بسیار نگران کننده است. حداقل برای ما که این ارز را در دسترس فرض می کردیم. در واقع دومین مقصد صادراتی کشور، مقصدی است که ارز ما در آنجا گیر می کند و باید سفیر صلح با عمامه سفیدش بیاید تا آنرا آزاد کند. طبق آمار گمرک صادرات گاز به عراق 3.8 میلیارد دلار بوده است.
اگر از این زاویه به داستان نگاه کنیم یعنی نزدیک به دو نیم برابر صادرات سالانه گاز ما به عراق در این کشور بلوکه است. آزادسازی این رقم 10 میلیارد دلار و صرف آن برای واردات غذا و دارو خوشحال کننده است. اما اگر قرار باشد دومین مقصد صادراتی ما به این شکل سخت ارز دردسترس ما قرار دهد، روزهای سختی در پیش داریم.
ماجرای خساپا و خودرو
3) زمستان سال گذشته سازمان بورس نامه ای به ایران خودرو زده بود که برنامه هفتگی عرضه خودرو در بورس کالا تا پایان سال را ارائه کند. در بند دوم این نامه سازمان بورس به این موضوع اشاره کرده بود که طبق دستورالعمل پذیرش در بورس تهران، اگر یک شرکت سه سال متوالی یا 4 سال متناوب از 5 سال مشمول ماده 141 قانون تجارت (مشمول ورشکستگی) باشد، پذیرش آن شرکت لغو می شود.
در انتهای سال گذشته در صورتی که ایران خودرو مشمول ماده سال 141 باشد (که است) عملا این مهلت تمام می شود. اما اینکه بالاخره کی این لغو پذیرش صورت می گرد به نظر می رسد تصمیم صرفا سازمان بورس نباشد و به دلیل تبعات در نهادهای اجرایی بالاتر مورد بررسی قرار بگیرد. اما اگر بخواهیم روی کاغذ و براساس قوانین صحبت کنیم، ایران خودرو بایستی از بورس لغو پذیرش شود و به بازار پایه منتقل شود.
شاید از نظر سهامدار این موضوع خیلی مهم نباشد، بالاخره در بازار پایه نیز می توان سهم را خرید و فروش کرد. اما لغو پذیرش منجر می شود سهام ایران خودرو در زیرمجموعه ها و سایر سهامداران (از جمله دولت) نتواند وثیقه استقراض و وام باشد و آنجاست که تبعات بسیار سنگین خواهد بود.
گزارش های خوب از بانکی ها
4) گزارش های خوب بانکی ها ادامه دارد. بانک پارسیان نیز با فروش دارایی و سایر درآمدها در سه ماهه پایانی توانسته است به سود برسد. به نظر می رسد بانک هایی مثل پارسیان که عملکرد مطلوبی در مدیریت منابع و مصارف ندارند و تراز عملیات تسهیلات دهی آنها منفی است، مجبور به واگذاری دارایی ها شوند تا از این طریق وضعیت ترازنامه ی آنها درست شود.
روندی که در دیگر بانک های مشکل دار مثل پارسیان قابل مشاهده است. احتمالا در روزهای آتی گزارش های دیگر بانک ها چه مشکل دار و چه بدون مشکل را در پیش داشته باشیم و شاید این تغییر و تحولات کماکان بتواند این گروه را جذاب نگه دارد.
