حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 31 تیر 1402
پیروزی سایه ترس از دولت
امروز ترس از دولت بر همه چیز سایه افکنده بود. در دوراهی ترس از دولت و توجه به عملکرد شرکت ها، فعلا کسانی پیروز شدند که از سایه ی دولت نیز فراری هستند. در واقع بعد از تصمیم روز چهارشنبه دولت مبنی بر گرانفروشی قطعی گاز به صنایع، عده ای در بازار که مدعی هستند بازار می تواند بازهم بریزد چون از کجا معلوم دولت به جیب دیگر شرکت ها نیز سر نزد، امروز طرفدار بیشتری داشت. به این ترتیب در شرایطی که بسیاری از نمادها متوقف بودند ارزش معاملات هم دلچسب نبود و تنها 4500 میلیارد تومان سهام به شکل خرد جا به جا شد.
پی بر ای گذشته نگر
بعد از تقسیم سود و همچنین گزارش های فصلی که البته هنوز کامل نشده است، پی بر ای گذشته نگر به 8.3 واحد افت کرده است که البته با انتشار بیشتر گزارشهای فصلی و همچنین اعمال تقسیم سود ها در قیمت سهم ها این نسبت باز هم افت خواهد کرد. معمولا در سالهایی که سود آتی نسبت به سود گذشته نگر رشدی است، این سطح از نسبت پایین پی بر ای گذشته نگر تجربه نشده بود. نکته جالب توجه دیگر 26 نماد با پی بر ای گذشته نگر کمتر از 4 واحد است که در نوع خودش جالب به نظر می رسد.
نمادهایی مانند دانا وسین وبملت وشهر ثبهساز ونوین وتجارت و البته چند نماد دیگر که عمدتا شرکت سرمایه گذاری هستند در این جمع قرار دارند. بسیاری از نمادها نسبت به گذشته ی خودشان در قیمت های پایینی معامله می شوند که البته به این معنی نیست که حتما ارزنده هستند. صرفا می توان گفت بازار از آینده بسیار می ترسد.
مفروضات چشم انداز منفی
معمولا سعی می کنم در تحلیل با پیش فرض ذهنی برخورد نکنم و هر کسی چه با چشم انداز مثبت و چه با چشم انداز منفی را گوش دهم سعی کنم مفروضات این چشم انداز مثبت یا مفنی ایشان نسبت به یک نماد (صنعت) یا کلیت بازار را متوجه شوم. در مرحله ی بعد نسبت به قابل تحقق بودن یا نبودن آن مفروضات بررسی کرده و نسبت به وزن دادن به آن چشم انداز تصمیم بگیرم. مفروضات چشم انداز منفی که این روزها زیاد تکرار می شود بر دو فرض کلان استوار است.
فرض اول دولت به دلیل کسری بودجه بر درآمد و هزینه شرکت ها فشار وارد می کند و این فشار در عرض و عمق (در عرض صنایع و عمق یک صنعت) افزایش پیدا می کند. لذا درآمدهای شرکت ها افزایشی نخواهد بود، هزینه های افزایشی خواهد بود و حاشیه سودها کاهش پیدا خواهد کرد. فرض دوم هم ثبات نرخ دلار است که برخی تا شهریور و برخی تا پایان سال آن را عنوان می کنند و عمدتا روی توان کنترل دولت روی نرخ دلار حساب باز می کنند.
بدون قضاوت خاصی صرفا در این بند مفروضات اصلی چشم انداز منفی نسبت به بازار عنوان شد. اینکه این دو فرض چقدر جمع پذیر و چقدر پایدار می توانند باشند فعلا اهمیتی ندارد. مفروضاتی که فعلا از زیان جلوگیری می کند و شاید سودی نیز نصیب می کند طرفدار دارد.
پیش بینی ما
من از پیشگویی متنفر هستم، حتی از پیش بینی هم خوشم نمی آید. معتقدم یک سرمایه گذار و یک تریدر باید سعی کند در دنیایی از ابهام، موقعیتی برای خودش انتخاب کند که توانایی انعطاف بهینه به او بدهد. در واقع ما نمی توانیم در انعطاف کامل باشیم، چون انعطاف کامل امکان ناپذیر است یا منجر به از دست رفتن فرصت ها می شود.
پس ما در استراتژی معاملاتی یا سرمایه گذاری خودمان باید یک سطح از انعطاف را به عنوان سطح بهینه برای ما پیدا کنیم و سعی کنیم در آن حوالی حرکت کنیم. در حال حاضر عوامل کلانی وجود دارد که می تواند تا مدتی (دو تا 5 ماه) بازار را دچار رکود شدید کند و در رکود شدید تجربه هر سطح قیمت منفی امکان پذیر است.
مهمترین عامل کلان هم همان ترس از دولت است و چون در انقباض شدید پولی قرار داریم، حتی اگر کسی دل به دریا بزند هم توانایی خرید در قیمت های پایین را نخواهد داشت. اما در مقابل عوامل کلان و خردی نیز وجود دارد که می تواند منجر به رشدهای هرچند بخشی بشود. تاخیر در اثر تورم در برخی شرکت ها، مصون ماندن برخی صنایع از گزند دولت و از همه مهمتر شرایط ناپایدار اقتصاد ایران که می تواند سیاست شدید انقباض پولی و سیاست تثبیت نرخ ارز را در هم بشکند.
ما ترجیح می دهیم درگیر بخش های قابل رشد بازار باشیم و عوامل کلان را هم رصد کنیم تا نسبت به چرخش شدید تصمیم بگیریم. بورس ایران داستان دوست دارد، چه بسا داستان هایی هم سراییده شود نه به مثبت و نه به منفی متعصب نباشید، آدمهای متعصب همیشه ضرر می کند بجز 5 درصد مواقع.
