جهانگیر شرقی حجم معاملات به‌عنوان یکی از مهمترین پارامترهای اثرگذار در روند قیمت شناخته می‌شود. تحلیلگران در راه بررسی این پارامتر تلاش می‌کنند تا از ابزارهایی مانند اندیکاتورها استفاده کنند. در ادامه به بررسی این اندیکاتور پرداخته و با آن آشنا می‌شویم.
حجم معاملات را می‌توان در کنار سایر موارد یکی از موثرترین فاکتورهای اثرگذار در روند معاملات نمادها، برشمرد. تحلیلگران تکنیکال تلاش می‌کنند تا با استفاده از این فاکتور معاملاتی به پیش‌بینی روند آتی قیمت بپردازند. در این راه این تحلیلگران تلاش می‌کنند از اندیکاتورهای مبتنی‌بر حجم معاملات استفاده کنند.
این اندیکاتور با محاسباتی که براساس فرمول‌های ریاضی انجام می‌دهد، تلاش می‌کند که اطلاعات مفیدی را که از دید سایر تحلیلگران پنهان مانده است را فراهم کرده و به تحلیلگران نمایش دهند. در ادامه به بررسی این اندیکاتور می‌پردازیم. پس در ادامه با فردانامه برای بررسی این اندیکاتور همراه باشید.
کاربردهای حجم معاملات
همان‌طور که اشاره کردیم حجم معاملات یکی از مهمترین فاکتورهای اثرگذار بر روند معاملات نمادها است. تحلیلگران از این فاکتور برای بررسی صحت شکست سطوح، سنجش قدرت روند و… استفاده می‌کنند. در ادامه به بررسی کابردهای حجم معاملات پرداخته و با آن‌ها آشنا می‌شویم.
تایید شکست سطوح حمایتی-مقاومتی
همان‌طور که در ابتدا نیز اشاره کردیم یکی از مهمترین کابردهای حجم معاملات در تحلیل تکنیکال، تایید آن‌ها بر صحت و قدرت شکست سطوح حمایتی یا مقاومتی (به‌صورت استاتیک یا داینامیک مانند خطوط روند) بازار است. به این منظور برای بررسی صحت شکست باید حجم معاملات را در نقطه‌ای که شکست صورت گرفته است را بررسی کنیم.
به‌طور کلی در نقاط شکست سطوح حمایتی یا مقاومتی، حجم معاملات به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. در واقع این نقاط، نقاط تقابل دو دیدگاه متضاد در بازار است. افرادی که اعتقاد به عملکرد صحیح این سطوح دارند، در این راستا معامله می‌کنند و افرادی که متعقد به شکست این سطوح هستند نیز در راستای اعتقاد خود اقدام به معامله‌گری می‌کنند.
بنابراین در هنگام بررسی شکست‌ها باید به بررسی حجم معاملات در آن نقطه بپردازیم. هرچه حجم معاملات در زمان شکست این سطوح بیشتر باشد می‌توان گفت که شکست با قدرت بیشتری رخ داده و می‌توان از صحت شکست نیز مطمئن شد.
سنجش قدرت روند
یکی دیگر از کاربردهای دیگر حجم در تحلیل تکنیکال سنحش قدرت روند حاکم در بازار است. به‌طور معمول در بازارهای رونددار، انتظار داریم که همگام با حرکت قیمت در روند خود، حجم معاملات نیز افزایش می‌یابد.در این صورت می‌توان گفت که روند حاکم در بازار از قدرت مطلوبی برخوردار است؛ اما معمولا زمانی که بازارهای رونددار به انتهای عمر خود می‌رسند، حجم معاملات کاهش می‌یابد و این موضوع تاییدی بر پایان یافتن روند حاکم در بازار است.
این موضوع هم برای یک روند صعودی و هم برای یک روند نزولی صدق می‌کند. برای مثال در یک روند صعودی افزایش حجم معاملات در طی روند نشان‌دهنده وجود خریدار بالقوه در بازار و تداوم روند صعودی آن است؛ همچنین در روندهای نزولی نیز افزایش حجم معاملات همگام با کاهش قیمت، نشان‌دهنده وجود فروشندگان بالقوه در بازار است که در هر قیمتی تمایل به فروش و خروج دارند.
تایید الگوها در تحلیل تکنیکال
هنگام تشکیل الگوهای تکنیکال می‌توانیم از تغییرات حجم معاملات برای بررسی صحت این الگوها استفاده کنیم. به عنوان مثال در یک الگوی مثلث جمع‌شونده، هرچه به نقاط پایانی و حساس مثلث نزدیک می‌شویم، حجم معاملات کاهش می‌یابد و زمانی که مثلث رو‌به‌بالا می‌شکند، حجم معاملات به‌صورت ناگهانی شدیدا افزایش پیدا می‌کند. این موضوع تاییدی بر این است که فرض ما مبنی‌بر وجود این الگو صحیح بوده و در واقع تعداد زیادی از معامله‌گران حاضر در بازار هم همین استراتژی را اتخاذ کرده‌اند.
تشخیص واگرایی میان حجم و قیمت
همان‌طور که اشاره کردیم حجم معاملات بر روی روندهای حاکم در بازار اثرات زیادی دارد. در بازارهای رونددار کاهش پیوسته و مستمر حجم معاملات نشانه‌ای از پایان یافتن عمر و قدرت این روندها است. این موضوع نشانه‌ای از تغییر روند آتی بازار است. برای شناسایی این واگرایی‌ها می‌توان از اندیکاتورهای حجمی استفاده کرد.
در اندیکاتورهای حجمی واگرایی میان حجم و قیمت به‌صورت واگرایی اندیکاتورها یعنی به‌شکل واگرایی معمولی و مخفی رخ می‌دهد. برای مثال در یک واگرایی منفی معمولی که توسط اندیکاتور MFI نمایش داده می‌شود، شاهد ترتیب پلکانی صعودی در قله‌های قیمت هستیم؛ اما در مقابل قله‌های مجاور و متوالی قیمت در این اندیکاتو،ر ترتیب پلکانی نزولی داشته و یا هر دو در یک سطح قرار دارند.
حجم معاملات و تابلوخوانی
یکی دیگر از کابردهای حجم معاملات، استفاده از آن در تحلیل تابلوخوانی و استراتژی‌های مرتبط با آن است. پاسخ به این سؤال بسیار مهم که «چگونه می‌توانیم ورود پول هوشمند به بازار را تشخیص داده و تفاوت آن را با خروج پول هوشمند از بازار متوجه شویم؟» در بررسی و تحلیل حجم معاملات نهفته است.
به‌عنوان مثال در زمانی که حجم معاملات یک نماد در یک روز معاملاتی شدیداً افزایش پیدا می‌کند و این نماد چندبرابر متوسط حجم ماهانه معامله می‌شود، قطعاً این نکته نشان‌دهنده این است که در آن روز معاملاتی اتفاق بسیار مهمی در میان خریداران یا فروشندگان آن نماد رخ داده است.
در استراتژی تابلوخوانی روش‌ها و محاسباتی مبتنی‌بر حجم معاملات وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان دلایل افزایش حجم معاملات در نمادها را بررسی کرده و متوجه شویم که این موضوع یک نکته مثبت تلقی شده یا به‌عنوان یک نکته منفی در نظر گرفته می‌شود.
همان‌طور که مشاهده کردید حجم معاملات کاربردهای فراوانی در انواع روش‌های تحلیلی بازار دارد. این موضوع تاییدی بر ادعای اولیه ما مبنی‌بر اثرگذاری شدید این پارامتر در معاملات نمادها است.
میانگین حجم معاملات
برای تشخیص روند کلی حجم معاملات و تشخیص روزهای معاملاتی با حجم قابل‌توجه از سایر روزها، می‌توان به مقایسه حجم معاملات صورت گرفته با میانگین حجم ماه ذکر شده در تابلو پرداخت. در انجام این مقایسه باید به افزایش و کاهش سرمایه‌هایی که صورت گرفته است، توجه داشت.
زیرا این اتفاقات با اثرگذاری خود بر تعداد سهام می‌توانند اثرات زیادی را بر روی میانگین حجم ماه بگذارند. علاوه‌بر این موضوع استفاده از میانگین متحرک در برخی از اندیکاتورهای مبتنی‌بر حجم نیز امکان‌پذیر است. ازجمله این اندیکاتورها می‌توان به اندیکاتور حجم (Volume) اشاره کرد.
در ادامه به بررسی این اندیکاتور پرداخته و با کاربردهای آن آشنا می‌شویم.
اندیکاتور حجم (Volume)
یکی از معروف‌ترین و در عین حال ساده‌ترین اندیکاتورهای مبتنی‌بر حجم، اندیکاتور حجم است. این اندیکاتور تلاش می‌کند که حجم معاملات صورت گرفته در هر کندل را در بخش زیرین آن به‌صورت نمودار ستونی نمایش دهد. از امکانات دیگر این اندیکاتور می‌توان به امکان اعمال میانگین متحرک بر روی حجم نمایش داده شده توسط آن اشاره کرد. (در این صورت می‌توان به میانگین حجم معاملات صورت‌گرفته در بازار دست یافت)
در ادامه می‌توان استفاده از این اندیکاتور را در نمودار نماد «شپدیس» را مشاهده کرد. (دقت کنید که این اندیکاتور حجم معاملات صورت گرفته در بازار را نمایش می‌دهد نه ارزش ریالی معاملات را)
میله‌های حجم که با رنگ سبز نمایش داده شده‌اند، نشان‌دهنده حجم معاملات در کندل‌های سبزپوش بازار هستند. در مقابل میله‌های قرمزرنگ نشان‌دهنده حجم معاملات در کندل‌های سرخ‌پوش بازارند.
جمع‌بندی
همان‌طور که مشاهده کردید حجم معاملات یکی از فاکتور بسیار مهم و اثرگذار بر معاملات نمادها است. در راه بررسی اثرات این فاکتور در معاملات نمادها می‌توان از اندیکاتورها استفاده کرد. این ابزاها با محاسباتی که انجام می‌دهند تلاش می‌کنند که اطلاعات مفیدتری را در اختیار تحلیلگران قرار دهند.
در نهایت امیدواریم این مقاله در جهت آشنایی شما با این اندیکاتور موثر باشد و سبب افزایش سودآوری شما در فعالیتتان بازارهای مالی گردد. اگر نیاز به مشاوره داشتید، می‌توانید در صفحه مشاوره سرمایه‌گذاری درخواست خود را ثبت کنید.
