حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 31 مرداد 1402
روند سایشی
درست خوانید این روند نه فرسایشی است نه ساید و خنثی. ما در یک روند سایشی هستیم. قیمت بخش عمده ای سهم ها بدون توقف در حال کاهش است و از طرف دیگر به خاطر بازارگردانی قوی تر نمادهای بزرگ، شاخص کل اصلاح روزانه بسیار خفیف تری نسبت به نمادهای کوچک و متوسط دارد. آخرین روز معاملاتی در مرداد ماه در حالی تمام شد که ارزش معاملات به زور به 3400 میلیارد تومان رسید. در اکثر روزهای مردادماه ارزش معاملات خرد زیر 5 هزار میلیارد تومان بود و در این چند روز آخر شاخص بسیار مهم به کمتر از 4 هزار میلیارد تومان افت کرد.
در حالی که بازده شاخص کل در مردادماه تنها منهای 2.29 درصد بوده، شاخص هم وزن 5.20 درصد افت پیدا کرده و البته که بسیاری از سهم ها در مردادماه بسیار بیشتر از این عدد افت قیمت داشته اند. در این مدت 77 نماد بیش از 20 درصد از قیمت خودشان را از دست داده اند و تقریبا نیمی از بازار بیش از 10 درصد افت کرده اند. به طور خلاصه مردادماه برای بورسی تباه کردن هم زمان وقت و پول بوده است.
آیا سازمان منفعل است؟
بازارها در برخی مواقع دچار شرایط هیجانی مثبت می شود که معمولا منجر به حباب می شود، از طرف دیگر برخی مواقع نیز دچار نوعی از یاس و ناامیدی می شوند که نتیجه آن رکود شدید و انجماد معاملات است. در بازار یک طرفه ی ایران معمولا فعالان بورسی در زمان انجماد از متولیان بازار انتظار مداخله دارند و برعکس نهادهای مالی و مقامات سیاسی در زمان هایی که ترس تشکیل حباب وجود دارد انتظار مداخله دارند. البته به طور استثنائی در سال 99 میزان هیجان مثبت به حدی رسیده بود که برخی اقتصادی ها نیز خواستار مداخله شدند.
وضعیت مردادماه نشان می دهد بورس دچار انجماد معاملات شده است و اتفاقا این انجماد در حال افزایش شدت است. به همین جهت انتظار مداخله های جلوگیری از انجماد در این روزها افزایش پیدا کرده است. من نمی دانم برای دولت رئیسی رونق معاملات سهام چقدر اهمیت دارد، اما اگر برای متولیان بورس مساله جلوگیری از انجماد معاملات اهمیت دارد، الان قشنگ وسط انجماد هستیم. احتمالا عدم مشاهده تحرکات برای جلوگیری از انجماد است که باعث شده فعالان بازار منتقد سازمان بورس شوند.
سومین انجماد در دو سال
این سومین انجماد معاملات در دو سال دولت رئیسی بوده است. این هم در نوع خودش جالب است. البته در دولت های قبلی نیز این شرایط تجربه شده اما دلیل اهمیت پیدا کردن این موضوع در دولت اول رئیسی اول کسب بازده بالا در بازارهای رقیب (بازنده بودن مداوم بورس) و همچنین طولانی شدن این انجمادهاست.
از طرف دیگر رئیسی اولین اولویت خودش را درست کردن بورس قرار داده بود که البته مشخص شد آن شعار بیشتر برای گرفتن رای بوده است. از جنبه های مختلف ما بدترین دوسال اول یک رئیس جمهور در بورس را تجربه کردیم.
گران ترین سوخت دنیا
صنایع کشور گاز سوخت را با یکی از بالاترین نرخ ها در دنیا دریافت می کنند. نرخ گاز سوخت برای صنایع فولادی، سایر صنایع با مصرف بالا و صنعت سیمان به ترتیب 11، 11 و 5 سنت است. همین نرخ ها در سال 96 (قبل از دوران جهش دلار) حدودا بین 1 تا 1.5 سنت بوده است. به این ترتیب در حال حاضر نرخ گاز سوخت صنایع به دلار، بین 6 تا 8 برابر شده است.
استهلاک بالا و عدم سرمایه گذاری مجدد، هزینه های ثابت و متغیر بالاتر نسبت به نرم جهانی، هزینه های ناشی از تحریم ها، تخفیف نرخ فروش صادراتی و قیمت گذاری دستوری (تخفیف نرخ داخلی)، هزینه های مالی بالا، هزینه های نقل و انتقال پول بالا از مسائلی دیگری است که صنایع ایران را ناکار کرده است. در همین مقوله گاز، قبوض از امسال دو هفته یکبار صادر می شود و همین باعث شده بسیاری از شرکت ها با مشکل نقدینگی مواجه شوند و نتواند قبض را پرداخت کنند. در نتیجه به دلیل قطعی گاز تولید آنها متوقف شده است. خلاصه اینکه یک گروه برانداز در حال نابودی صنایع ایران هستند.
