جهانگیر شرقی
جدول خلاصه شرکت
معرفی شرکت
شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو با نام تجاری ایکیدو IKIDO (Iran Khodro Investment Development) در سال 78 تأسیس گردید.
هدف اصلی تأسیس این شرکت، سامان بخشيدن به فعاليت شركت‌هاي تحت پوشش ايران خودرو به منظور ظرفيت سازي، تأمين قطعات و موارد مورد نياز خط توليد، با رويكرد سرمايه‌گذاري آغاز كرد.
با توجه به لزوم حضور شرکت ايران خودرو در بازار پول و سرمايه و بسترسازي فعاليت‌هاي اقتصادي، مأموریت شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو، مدیریت سرمایه از طریق سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها، راه‌اندازی بنگاه‌های اقتصادی سودده و حضور در بازارهای سرمایه تعیین شد.
ايكيدو به عنوان اولين هلدينگ توسعه سرمايه‌گذاري در صنعت خودرو، نقش اصلي و مهمی را در توسعه و تكميل زنجيره ارزش صنعت خودروی ایران بر عهده داشته است. برنامه راهبردي این شرکت، تبدیل شدن به برترين شركت سرمايه‌گذاري داخلي و حضور مؤثر و مستمر در بازار جهاني در حوزه‌هاي سرمايه و صنعت است.
شرکت‌های زیر جزو مهم‌ترین شرکت‌هایی هستند که گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو در آن
سرمایه‌گذاری عمده دارد:
1. تحقیق، طراحی و تولید موتور ایران خودرو (ایپکو)
2. خدمات بیمه ایران خودرو
3. لیزینگ خودروکار
4. پلاستیک درخشان ساز
5. ریخته‌گری آلومینیوم ایران خودرو
6. صنایع ریخته‌گری ایران خودرو
7. فنرسازی خاور
8. نیرو محرکه
9. لیزینگ ایران خودرو
10. محورسازان ایران خودرو
سهام این شرکت دارای شناوری متوسط 50% است.
ساختار درآمدی
عمده درآمد شرکت، از این 2 روش است:
1. سود سالانه دریافتی از شرکت‌های بورسی و غیربورسی یا درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری در سهام
2. فعالیت‌های خرید و فروش کوتاه‌مدت سهام یا سود حاصل از فروش سرمایه‌گذاری
سال 1399 و تا قبل از سقوط بورس، شرکت سود خوبی از خرید و فروش کوتاه‌مدتی سهام به دست آورده و این بخش از درآمد رشد خوبی کرده است. هم‌چنان هم فعالیت سرماه‌گذاری بلندمدت را ادامه داده.
در سال 1400 به دلیل رکود شدید بازار سهام، درآمد خگستر از خرید و فروش کوتاه‌مدت سهام، بسیار کم و نزدیک به صفر است. اصل درآمد این سال، مربوط به سودهای دریافتی از شرکت‌هایی است که در آن سرمایه‌گذاری انجام شده.
سال 1401 و با رونق کمی که در بازار ایجاد شد، مجدداً درآمد فروش سرمایه‌گذاری هم رشد کرده است، اما هم‌چنان با زمان اوجش فاصله دارد.
به صورت کلی هم این شرکت تمایل زیادی به سپرده کردن سرمایه در بانک ندارد، که این نشانه‌ی مثبتی است.
همان‌طور که در نمودار نشان داده شده، بیشترین سود سالانه‌ی دریافتی خگستر، از شرکت‌های سرمایه‌گذاری سمند، خدمات بیمه ایران خودرو و نیرومحرکه است.
فروش
سود فروش سرمایه‌گذاری‌ها که دومین عامل مهم درآمدی شرکت است، در سال 1400 به دلیل شرایط رکودی و منفی بازار، تقریباً کامل منفی است. اما در سال 1401 و پس از چند حرکت صعودی بازار، شرکت در این این زمینه هم توانسته سودهای خیلی خوبی بسازد. طبیعتاً هرچه روند بازار رونق پیدا کند، این بخش درآمدی خگستر هم رشد خواهد کرد.
ساختار بهای تمام شده پرتفوی
تقریباً 97% از سرمایه‌گذاری این شرکت، در شرکت‌های بورسی و غیربورسی است. 3% باقی‌مانده نیز در سپرده‌های بانکی و اوراق بدهی و سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری است. بنابراین تمرکز اصلی این شرکت، بر فعالیت شرکت‌های تولیدی و اقتصادی در حوزه خودروسازی است.
همان‌طور که در نمودار زیر نشان داده شده، سرمایه‌گذاری‌های خگستر به ترتیب در صنایع زیر است:
1. خودرو و قطعات
2. واسطه‌گری‌های پولی
3. بانک و مؤسسات اعتباری
4. بیمه و صندوق بازنشستگی
5. سایر صنایع
عملکرد عملیاتی
نمودار زیر نشان‌دهنده افت حاشیه سود خالص و حاشیه سود عملیاتی خگستر در سال‌های اخیر است. علت این امر در زیاد شدن هزینه‌های جاری و عملیاتی نیست. بلکه به علت ثابت ماندن بخش زیادی از هزینه‌های شرکت و در عین حال افت درآمد ناشی از فروش سرمایه‌گذاری‌های شرکت، طبیعتاً حاشیه سود کاهش پیدا می‌کند.
احتمالاً تا زمانی که وضعیت صنعت خودرو مشخص نشود و شرکت‌های خودروساز اصلی زیان‌ده بمانند، تنها درآمدهای اصلی شرکت از سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت است.
اگر مجدداً رکود بر بازار بورس حاکم شود، بنابراین خرید و فروش‌های کوتاه‌مدتی خگستر حذف شده و فقط باید روی درآمد ناشی از دریافت DPS حساب کند. پس احتمالاً باید هم‌چنان شاهد حاشیه سود پایین در این شرکت باشیم.
چشم‌انداز رشد و افول
پس از شروع عرضه خودرو در بورس کالا، انتظار بهبود شرکت‌های خودرویی علی‌الخصوص ایران خودرو بیشتر شده است. بازار هم پیشاپیش به استقبال این موضوع رفته و روی خگستر حساب ویژه‌ای باز کرده است.
عرضه خودرو در بورس کالا با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است. اما اگر امکان تداوم آن وجود داشته باشد، در میان‌مدت شرکت‌های خودروسازی زیان‌ده و در رأس آن‌ها ایران خودرو، می‌توانند زیان انباشته را صفر کنند. اگر این اتفاق بیفتد، شاید سهام‌داران خگستر بیشترین سود را از این اتفاق ببرند.
