محمدعلی مرادی اگر نمی‌خواهید ریسک بالایی را متحمل شوید اما همزمان به فکر کسب سود بیشترید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری انتخاب مناسبی برای شماست. اگر ترکیب درستی از بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بخرید، می‌توانید یک بازدهی عالی بسازید.
بسیاری از افراد نسبت به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بدبین هستند و تصور می‌کنند که تنها راه جا نماندن از رشد بورس، خرید مستقیم سهام است. این تصور درست نیست. با وجود طیف متنوعی از صندوق‌ها، از اهرمی و سهامی تا طلا و کالایی، استفاده از یک ترکیب درست و مناسب از صندوق‌ها می‌تواند همچنان یک بازدهی عالی را نصیب شما کند.
در این مطلب ضمن معرفی انواع صندوق، بهترین صندوق‌های هر گروه را به شما معرفی می‌کنیم و در نهایت متناسب با سبک ریسک‌پذیری شما، ترکیبی از صندوق‌ها را پیشنهاد می‌کنیم.
اهمیت سرمایه‌گذاری در اقتصاد
صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه انواعی دارند؟
با گسترش بازار سرمایه، انواع صندوق سرمایه‌گذاری ایجاد شده‌اند تا افراد متناسب با ترجیح خودشان بتوانند در دارایی دلخواه خود سرمایه‌گذاری کنند. صندوق‌ها به صورت کلی در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:
- درآمد ثابت
- صندوق‌های مبتنی بر سپرده کالایی
- سهامی
- مختلط
- جسورانه
- املاک و مستغلات
- اهرمی
البته صندوق‌های اهرمی نوعی از صندوق‌های سهامی محسوب می‌شوند که بیشتر از رشد یا نزول قیمت سهام پرتفوی خود، سود یا زیان می‌سازند و به‌اصطلاح در معاملات خود اهرم دارند و بیش از دارایی خود معامله می‌کنند.
صندوق‌های مبتنی بر سپرده کالایی دو نوع مشهور در بورس دارند: صندوق‌هایی که در طلا و سکه سرمایه‌گذاری می‌کنند و صندوق‌هایی که روی کالاهایی مثل زعفران سرمایه‌گذاری می‌کنند.
شما احتمالاً آشنایی خوبی با انواع صندوق دارید. اگر نه، می‌توانید سری به مطلب «راهنمای کامل برای شروع سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری» بزنید.
بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری کدام‌ها هستند؟
خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمانی یک انتخاب بهینه است که به سراغ بهترین گزینه‌ها بروید. البته که عملکرد صندوق‌ها شباهت زیادی به یکدیگر دارند و بر اساس امیدنامه خود فعالیت می‌کنند، اما به سبب تفاوت در مدیریت صندوق‌ها، هر صندوق استراتژی متفاوتی برای خریدوفروش دارد. برای همین مهم است چند نکته را لحاظ کنید که در قسمت بهترین‌های هر صندوق، معیارهای انتخاب صندوق‌ها را توضیح می‌دهیم.
بهترین صندوق‌های سهامی
خریدوفروش مستقیم سهام ریسک بالایی دارد و نیازمند دانش مالی و صرف زمان زیاد برای رصد بازار است. هرچند برای کسب بازدهی حداکثری نیازمند بررسی هرازگاهی بازار هستید تا بتوانید ترکیب دارایی‌تان را تغییر دهید، بااین‌حال ریسک خرید صندوق سهامی در زمان‌های نزول کمتر از خرید مستقیم سهام است.
در ادامه قرار است ۵ صندوق برتر سهامی را معرفی کنیم. در انتخاب این صندوق‌ها دو عامل را در نظر گرفته‌ایم: ضریب آلفای صندوق بالاتر و ضریب بتای صندوق پایین‌تر باشد. نمی‌دانید ضریب آلفا و بتا در صندوق‌ها چه معنایی دارد؟ بیایید آن‌ها را بررسی کنیم.
- ضریب آلفا: ضریب آلفا نشان‌دهنده میزان بازدهی صندوق نسبت به شاخص مرتبط به آن است. برای مثال در صندوق‌های سهامی، ضریب آلفا به شما نشان می‌دهد که در بازه زمانی مشخص‌شده (اغلب یکساله) صندوق چه میزان بیشتر یا کمتر از شاخص بازدهی داشته است. اگر ضریب آلفای یک صندوق برابر ۲۵ باشد، یعنی این صندوق ۲۵ درصد بیشتر از شاخص بازدهی داشته است.
- ضریب بتا: ضریب بتا نشان‌دهنده میزان نوسان صندوق در مقایسه با نوسان بازار است. برای مثال اگر صندوقی ضریب بتای ۰.۶ داشته باشد، یعنی این صندوق در هر ده درصد نوسان بازار، به طور متوسط ۶ درصد نوسان کرده است. ضریب بتای بالاتر به معنای ریسک بیشتر و انتظار بازدهی بیشتر است. اما برای کمینه‌کردن ریسک، بهترین راه این است که ضریب آلفای یک صندوق بالا و ضریب بتای آن پایین باشد تا با کمترین نوسان بیشترین بازدهی حاصل شود.
سرمایه‌گذاری شخصی
آسمان آرمانی سهام با نماد آساس
صندوق آساس در بازار بورس قابل معامله است. این صندوق در یکسال گذشته (آبان ۱۴۰۱ تا آبان ۱۴۰۲) موفق به ایجاد بازدهی ۷۶ درصدی شده است. ضریب آلفای ۴۲ این صندوق به این معناست که در یکسال اخیر این صندوق ۴۲ درصد بهتر از شاخص عملکرد داشته است و در مقابل ضریب بتای ۰.۶ نشان از این دارد که نوسان صندوق نسبت به شاخص کمتر است و در نتیجه ریسک کمتری هم دارد.
صندوق صدور ابطالی بازده بورس
یکی دیگر از بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، یک صندوق صدور و ابطالی است به نام صندوق بازده بورس. این صندوق تحت مدیریت سبدگردان بازده فعالیت می‌کند و در مرداد ۱۴۰۱ شروع به فعالیت کرده است. این صندوق توانسته در سال گذشته ۹۱ درصد بازدهی ایجاد کند. ضریب آلفای صندوق ۵۲ و ضریب بتای آن ۰.۷۹ است و از نظر ریسک و بازده تاکنون عملکرد بسیار خوبی داشته است.
ثروت هامرز با نماد ثهام
یکی دیگر از صندوق‌هایی که در بورس می‌توانید آن را معامله کنید، صندوق ثروت هامرز است که با نماد ثهام معامله می‌شود. ضریب بتای ۵۴ این صندوق نشان از بازدهی بالای صندوق نسبت به شاخص در سال گذشته دارد. این صندوق ضریب بتای ۰.۸۹ دارد که هرچند کمی ریسک آن را بالاتر می‌برد اما عملکرد خوب صندوق در کسب بازدهی باعث شده تا این ریسک درصورت تکرار این عملکرد، منطقی باشد.
سلام فارابی
یکی دیگر از گزینه‌های مطلوب برای سرمایه‌گذاری کم‌ریسک در سهام، صندوق سلام فارابی است که با نماد سلام معامله می‌شود. سبدگردان فارابی مدیریت این صندوق را برعهده دارد. ضریب آلفای این صندوق ۳۰ و ضریب بتای آن ۰.۹۵ است و همانطور که مشاهده می‌کنید نسبت به صندوق‌های قبلی نسبت بازدهی و ریسک آن کمتر مطلوب است.
صندوق سرمایه‌گذاری ثروت داریوش
آخرین صندوق سهامی که قرار است در این مقاله به آن بپردازیم، یک صندوق قابل معامله در بورس با نماد داریوش و عنوان صندوق ثروت داریوش است. این صندوق در سال گذشته توانسته بازدهی ۷۵ درصدی بسازد و با ضریب آلفای ۲۸ و ضریب بتای ۱.۰۹ یکی از گزینه‌هایی است که در مواقعی که بخواهید ریسک بیشتری کنید یا روند کلی بازار صعودی باشد، برای خرید مناسب است.
از آن‌جایی که ضریب آلفا و بتا دو ضریب متغیر هستند و در طول زمان می‌توانند تغییراتی داشته باشند، شما می‌توانید این اطلاعات را در وبسایت fipiran.ir پیدا کنید و هرچندوقت با مقایسه ضرایب و تغییرات بازدهی، عملکرد صندوق‌ها را زیر نظر بگیرید. بهترین صندوق سهامی صندوقی است که بتواند ضریب آلفای بالاتر، ضریب بتای پایین‌تر و ثبات در این ضرایب را همزمان داشته باشد. اگر نیاز به مشاوره داشتید، از مشاوره سرمایه‌گذاری فردانامه استفاده کنید.
بهترین صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت
صندوق‌های درآمد ثابت به مانند سپرده‌گذاری در بانک برای بورسی‌هاست. توجه کنید که عبارت درآمد ثابت به معنای پرداخت سود ثابت نیست و صندوق‌های درآمد ثابت تنها با خرید اوراق مشارکت سعی می‌کنند تا درآمدی ثابت بسازند اما سود آن‌ها متغیر است.
عملکرد بسیاری از صندوق‌های درآمد ثابت مشابه یکدیگر است و سالانه در حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد سود مؤثر می‌سازند. معیار مناسب برای مقایسه این دسته از صندوق‌ها، مقایسه بازدهی مؤثر سالانه آن‌هاست. بهتر است در این مقایسه ثبات بازدهی در طول سال‌های قبلی را هم در نظر بگیرید.
این صندوق‌ها می‌توانند درصد محدودی از دارایی خودشان را در سهام سرمایه‌گذاری کنند. این کار ریسک صندوق را افزایش می‌دهد اما در برخی موارد با مدیریت درست می‌تواند سود صندوق را در مقایسه با دیگر صندوق‌ها افزایش دهد. در ادامه بهترین صندوق‌های درآمد ثابت که در سال گذشته توانسته‌اند سود مناسبی بسازند را معرفی می‌کنیم. در این معرفی به ارزش معاملات و محبوبیت در میان بورسی‌ها را هم در نظر گرفته‌ایم.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم با صندوق‌های بورسی
گنجینه آینده روشن با نماد صایند
در سال گذشته صندوق درآمد ثابت صایند توانسته سود ۳۸ درصدی بسازد. این میزان سود برای یک صندوق درآمد ثابت کمی نامتعارف است اما نشان از عملکرد مطلوب صندوق در معاملات سهامی محدود خود دارد. این صندوق دوره تقسیم سود ندارد و سود آن همان افزایش قیمت هر واحد صندوق در روزهای معاملاتی است.
صندوق درآمد ثابت داریک
یکی دیگر از صندوق‌های درآمد ثابت محبوب در بازار بورس، نماد داریک است. این صندوق در سال گذشته ۳۱ درصد سود ساخته است. این صندوق هم دوره تقسیم سود ندارد و سود آن در قالب افزایش قیمت هر واحد صندوق گنجانده می‌شود.
صندوق افرا نماد پایدار با نماد افران
صندوق افران از دیگر صندوق‌هایی است که در بورس معامله می‌شود، دوره تقسیم سود ندارد و نماد آن افران است. این صندوق در سال گذشته ۲۷ درصد سود ساخته است.
به دلیل مشابهت زیاد بین صندوق‌های درآمد ثابت به معرفی همین سه صندوق اکتفا می‌کنیم.
بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا
سرمایه‌گذاری در طلا به عنوان یک دارایی امن همواره مورد توجه بوده است. بازدهی طلا در ایران وابستگی زیاد به نرخ ارز دلار دارد و در نتیجه در زمان‌هایی که احتمال می‌دهید که قیمت دلار قرار است افزایش یابد، خرید صندوق‌های طلا می‌تواند بازدهی مناسبی در سطح افزایش قیمت طلا را نصیب شما کند.
در مطلب «صندوق طلا چیست؟» درباره صندوق طلا و برخی از بهترین گزینه‌های آن توضیح داده‌ایم. در ادامه هم دو صندوق طلا را به شما معرفی می‌کنیم که توانسته‌اند در یک سال گذشته با سرمایه‌گذاری در طلا، سکه و ابزارهای مشتقه مبتنی بر طلا بازدهی مناسبی بسازند.
صندوق طلای کهربا
صندوق طلای کهربا که توسط سبدگردان کاریزما مدیریت می‌شود در بورس با نماد کهربا معامله می‌شود. این صندوق در سال گذشته بالاترین بازدهی را در میان صندوق‌های طلا داشته است.
صندوق طلای مفید
صندوق طلای مفید با نماد عیار در بورس معامله می‌شود و سبدگردان مفید مدیریت آن را برعهده دارد. این صندوق هم از پربازده‌ترین صندوق‌های طلا در بورس بوده است و همواره ارزش معاملات بالایی در میان صندوق‌های مشابه داشته است.
بهترین صندوق‌های مختلط
صندوق‌های مختلط به نوعی ترکیب صندوق‌های سهامی و درآمد ثابت هستند. این صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های سهامی ریسک و بازدهی کمتری دارند اما نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت سود بیشتری می‌سازند.
صندوق‌های مختلط موظفند تا حداقل ۴۰ و حداکثر ۶۰ درصد دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کنند. مدیریت صحیح صندوق مختلط می‌تواند با خرید سهام بیشتر در زمان صعود بازار و کم کردن وزن سهام در سبد در زمان نزول بازار، بازدهی سبد را بیشینه کند. در ادامه با در نظر گرفتن معیار بازدهی سالانه، چند صندوق مختلط را هم به شما معرفی می‌کنیم.
آرمان سپهر آشنا با نماد آسام
صندوق آرمان سپهر آشنا با نماد آسام در بورس معامله می‌شود و تحت مدیریت سبدگردان آرمان آتی بیش از ۱۰ سال است که فعالیت دارد. این صندوق در سال گذشته ۶۴ درصد بازدهی ساخته است. همانطور که می‌بینید بازدهی این صندوق با وجود مختلط بودن به بازدهی صندوق‌های سهامی نزدیک است و در مقابل، بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت توانسته بازدهی بسازد.
صندوق صدور و ابطالی مشترک گنجینه مهر
صندوق مشترک گنجینه مهر در بورس فعال نیست و از راه صدور و ابطال واحدهای صندوق قابلیت سرمایه‌گذاری دارد. این صندوق در سال گذشته ۵۴ درصد بازدهی ساخته است. ضامن نقدشوندگی و مدیریت این صندوق برعهده تأمین سرمایه امید است. این صندوق از سال ۹۲ در حال فعالیت است
زیتون نماد پایا
صندوق مختلط دیگری که قرار است به شما معرفی کنیم و در دسته بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد، صندوق زیتون نماد پایا است که با نماد زیتون در بازار بورس قابل معامله است. مدیریت این صندوق برعهده شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ترنج است و بازدهی آن در سال گذشته ۵۱ درصد بوده است.
کسب ثروت از راه سرمایه‌گذاری
انواع دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بخریم؟
خریدوفروش صندوق‌های جسورانه، کالایی مانند زعفران و صندوق‌های املاک و ساختمان بستگی به علاقه‌مندی و سبک سرمایه‌گذاری شما دارد.
صندوق‌های املاک و مستغلات
صندوق‌های مبتنی بر املاک سابقه زیادی در بورس ندارند و قدیمی‌ترین صندوق یکسال از فعالیتش می‌گذرد و در این یکسال هم بازدهی ۳.۳ درصدی ساخته است که متناسب با افزایش قیمت مسکن نیست. در نتیجه رفتن به سراغ این صندوق‌ها در حال حاضر ریسک بالایی دارد.
صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه
صندوق‌های جسورانه هم متنوع‌اند و هر کدام روی شرکت‌های دانش‌بنیان متفاوتی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. برای همین معرفی بهترین صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه کار آسانی نیست و جدای از آن، نیازمند این است که شما شناخت دقیقی از سبک سرمایه‌گذاری خودتان داشته باشید.
صندوق‌های کالایی به غیر از طلا
صندوق‌های کالایی مانند صندوق‌هایی که روی زعفران سرمایه‌گذاری می‌کنند از گزینه‌های مطلوبی هستند که باید نقطه ورود مناسب را با تحلیل تکنیکال پیدا کنید. یک نمونه از این صندوق‌ها، گروه زعفران سحرخیز است که با نماد سحرخیز در بورس فعالیت دارد و در سال گذشته بازدهی ۴۷ درصدی داشته است.
صندوق‌های اهرمی
صندوق‌های اهرمی نوعی از صندوق‌های سهامی در بورس هستند که در همین مدت کوتاه حضورشان با اقبال زیادی روبه‌رو بوده‌اند. استفاده از اهرم در معاملات بورس ایران چندان مورد توجه نیست و حضور این صندوق‌ها باعث تنوع و البته ایجاد یک فرصت متفاوت شده است.
بهترین استراتژی برای خرید صندوق‌های اهرمی زمانی است که شما متوجه ایجاد یک روند صعودی در بازار سهام می‌شوید. در این شرایط خرید صندوق اهرمی می‌تواند سودی بیشتر از سود شاخص بسازد. بااین‌حال باید همیشه مراقبت کنید که صندوق‌های اهرمی را به موقع بفروشید. در نتیجه نیازمند توجه شماست. استراتژی بهتر در زمان صعود بازار استفاده از سبدگردانی اختصاصی است.
ترکیب بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری
اگر به فکر سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس هستید و می‌خواهید یک بازدهی مطلوب داشته باشید، باید ابتدا ریسک‌پذیری خودتان را بسنجید. وقتی روحیه ریسک‌پذیری‌تان را بفهمید، راحت‌تر می‌توانید تصمیم بگیرید که به هر نوع از صندوق چه وزنی بدهید. برای مثال زمانی که ریسک‌پذیری بالایی ندارید، بهتر است که حداکثر ۴۰ درصد از دارایی‌تان را به صندوق‌های سهامی اختصاصی دهید و مابقی را میان صندوق‌های مختلط، درآمد ثابت و طلا تقسیم کنید.
همچنین می‌توانید در شرایط مختلف، وزن هر صندوق را در سبد خود تغییر دهید. برای مثال در زمانی که احتمال نزول بازار را می‌دهید، فروش صندوق‌های سهامی و خرید صندوق‌های طلا و درآمد ثابت یک حرکت مطلوب است.
جمع‌بندی
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس یکی از گزینه‌های مطلوب برای افرادی است که یا دانش مالی کافی ندارند یا از فرصت کافی برای بررسی بازار برخوردار نیستند. این افراد با چیدن برخی از بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند یک بازدهی مطلوب بسازند. در این مطلب به بررسی بهترین صندوق‌ها در هر دسته سهامی، درآمد ثابت، مختلط و طلا پرداختیم و شما می‌توانید با سنجش میزان ریسک‌پذیری خود، وزن متفاوتی از هر مدل صندوق را خریداری کنید.
