حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 5 اردیبهشت1402
جنگ عرضه و تقاضا
1) پول از بیرون بازار در حال ورود است و تقریبا منطق ساده ای را پیگیری می کند، خرید سهم به دلیل اینکه نسبت به سایر بازارها عقب است و امکان بازدهی دارد. این منطق البته در مورد سهام و هر سهمی ممکن است کار نکند. در طرف مقابل شاهد عرضه سنگین نیز هستیم که تقریبا هیچ تقاضا قابل پوششی را بی پاسخ نمی زارد. از تحرکات نهاد ناظر هم می توان چنین استنباط کرد که بعضا نگران رشد مداوم بازار می شوند و سعی می کنند سمت عرضه خالی نماند. دو اقدام مهم اخیر کاهش ضریب اعتبار و کاهش نصاب سهام صندوق های درآمد ثابت نیز مهر تاییدی بر این نگرش است. جنگ عرضه و تقاضا باعث شد امروز مجددا ارزش معاملات به محدوده 20 هزار میلیارد تومان برسد و البته می توان گفت پایان بازار چندان دلچسب نبود. فروردین ماه، سهم های کوچک و متوسط به شدت نسبت به سهم های بزرگ بازده بهتری دادند، سهم های بزرگی که عمدتا از منظر بورسی ها لقب بنیادی را یدک می کشند، حالا باید ببینیم موج تقاضا به سمت این گونه سهم ها خواهد چرخید یا کماکان از ترس عرضه ی زیاد و مداخله های دولت در سود و درامد شرکت های بزرگ به سمت سهم های کوچک حرکت خواهد کرد.
سهم های خاکستری
2) بورس ایران 4 مدل سهم دارد، سهم های ارزشی، سهم های رشدی (نوسانی)، سهم های خاکستری و سهم های چتربازی. سهم های ارزشی عموما پی به ای پایینی دارند و هیچ وقت هم پی به ای بالایی هم نمی گیرند، در بازار نزولی ضرر کمتری می زنند، در بازار متعادل یا متعادل صعودی بازده خوبی می دهند و در بازارهای صعود شارپ بازده نسبی کمتری می دهند. سهم های رشدی (نوسانی) در سودآوری نوسان دارند و همین باعث می شود در شرایط رکودی به یکباری سود آنها آب برود اما در شرایط رونقی سود آنها بعضا چندبرابر نیز می شود. این سهم در نزول بازار افتضاح هستند و در صعود عالی. سهم های خاکستری ابهام سنگین در ارزش دارند، مثل بانکها که هیچ کس نمی تواند محدوده مشخصی برای ارزش آنها در نظر بگیرد. اینگونه سهم عموما براساس داستانهایی در مورد دارایی هایی که دارند صعود می کنند و اگر داستان به حقیقت نپیوند بخش عمده ای از صعود را از دست می دهند. در بسیاری از مواقع داستان های مطرح شده در مورد دارایی آنها به واقعیت پیوسته و باعث سود سهامداران شده است. اما سهم ها چتربازی هیچ چیز ندارند، هیچ اصلا خاکستری هم نیستند، صرفا یک برگه هستند که قابلیت معامله دارند. مراقب این سهم ها باشیم، در هواپیمای سهامداران اینگونه سهم ها برای همه چتر وجود ندارند و بسیاری قربانی چتربازار حرفه ای خواهند شد.
بزرگ ها
3) تعدای از نمادهای بورس ایران که عمدتا ارزش بازار بالایی دارند، معمولا پی بر ای پایینی دارند و درصد قابل توجهی از سود خودشان را تقسیم می کنند و سود را هم معمولا زود پرداخت می کنند. اینها سهم های ارزشی و پایه ها غیرمتزلزل بورس ایران هستند. بعضا اگر می بینید سر نرخ گاز خوراک یا قیمت گذاری دستوری دلار و محصولات بورس کالا دعوا می شود، به دلیل تاثیر بر اینگونه سهم ها است. معمولا وقتی بازار رشدی سریع و شتابان تجربه می کند، این سهم بازده ضعیف تری نسبت به بقیه می دهند، کسی در مهمانی آخر شب موسیقی کلاسیک گوش نمی دهد و کسی هم نگران سردرد صبح نمی شود. این سهم ها معمولا در محدوده ی پی بر ای 3 تا 7 معامله می شوند (بجز برخی پتروشیمی ها که به دلیل تقسیم سود بالا و پرداخت سریع سود پی بر ای ها شب مجمع بالاتری نیز می گیرند). وقتی گردن بازار می شکند پی بر ای 3 می شوند وقتی بازار خوب است به سمت 7 حرکت می کنند. به نظر من زمانی از حباب باید حرف زد که این سهم پی بر ای بالای 7 گرفته باشند. بقیه شات ها که بازار می زند، سریع خاموش می شود و در حد و قواره حباب هم نیست. یک شرکت 250 میلیاردی اگر 1000 میلیارد بشود بدون اینکه ذره ای تحول بنیادی داشته باشد، مشکل مسافرانی است که نمی دانند باید چتر داشته باشند.
خیز دلار؟!
4) دو ماه است شاهد پمپاژ اخبار مثبت سیاسی هستیم از طرف دیگر بانک مرکزی به شدت پول از بانک ها جذب کرده است، به طوری که در عملیات ریپو به طور خالص در بهمن و اسفند 37 هزار میلیارد تومان پول از بانکها به بانک مرکزی منتقل شده است که عدد بسیار بزرگی است. از طرف دیگر با طرح های تخیلی وزارت صمت بیش از 150 هزار میلیارد تومان در اواخر اسفند برای خرید خودرو وارداتی و داخلی فریز شد. با همه ی این کارها، دلار بالای 50 هزار تومان جا خشک کرده است و صرفا برای چند روز از سقف 60 هزار تومان فاصله بیش از 20 درصد گرفت و مدتهاست فاصله اش کمتر از 20 درصد است. صف نیما پابرجاست و واردکننده به زحمت می تواند ارز تامین کند. در حالی که نئوکمونیست های اسلامگرا در حال قیچی کردن دلار نقاشی روی صفحات اول نشریات هستند، باید به اطلاع برسانیم دلار در بازار آزاد در حال آماده شدن برای خیز جدید است.
