حسن کاظم زاده تحلیل بازار امروز 28 مرداد 1402
عرق سرد
رسیدیم به مرحله عرق سرد، مرحله‌ای که دیگر نای نگاه کردن به تابلو هم برای سهامدار باقی نمی‌ماند. وقتی به زیانی که کرده است فکر می‌کند، عرق سردی بر پیشانی‌اش نقش می‌بندد. جایی که تریدرهایی با قویترین شخصیت نیز در معرض از دست دادن کنترل قرار می‌گیرند و مرتب به این فکر می‌کنند که اگر دفعه آخری که ترسیده بودند، کامل نقد می‌کردند چقدر جلو می افتادند. فکرهایی از این دست که روح و روان آنها را مورد آزار قرار می دهد. هر اتفاق منفی را همچون پتکی بر سر و صورت ادراک می کند.
وقتی پرتفویش می‌ریزد اما شاخص نمی‌ریزد، می‌خواهد همه را تکه‌و‌پاره کند. اگر چنین احساسی دارید، اصلا فکر نکنید فقط شما تنها هستید. بسیاری از معامله‌گرهای بسیار حرفه ای نیز در این شرایط گیر می‌کنند. تورش رفتاری اسناد باعث می‌شود، ما براساس آخرین اطلاعاتی که ادراک کرده‌ایم تصمیم بگیریم و الان سهامدار خودش را بازنده محض می‌بیند. در این عمر کوتاه بورسی خودم (16 سال گذشته) حداقل 20 بار این حالت را دیده‌ام. ارزش معاملات خرد امروز هم زیر 4 هزار میلیارد تومان بود و تقریبا در کف‌های نسبی خودش می‌چرخد.
من ضرر کردم پس گند می‌زنم به بازار
بعضی از ماها وقتی ضرر می‌کنیم، خودمان را به شدت شماتت می‌کنیم و مدام به خودمان بد و بیراه می‌گوییم. بعضی دیگر اما اینگونه نیستیم مدام به دیگران فحش می‌دهیم. بعضی از ماها فکر می کنیم باید دنبال راه حلی برای نجات بازار باشیم و پیشنهادهای مزخرف می‌دهیم. لطفا با احساسات خودتان ناشی از فشار بازار، برای این از اسب افتاده نسخه نپیچید. در زمان خودش اصلاح بازار تمام می‌شود و روند جدید شروع می‌شود. اگر نمی‌توانید در خودتان بریزید و با فحش خودتان را خالی کنید، لطفا پیشنهادهای تخیلی ندهید.
کف بازار کجاست؟
کف کوتاه‌مدت بازار را هیچ‌کس نمی‌تواند درست تشخیص دهد، اما ما کماکان فکر می‌کنیم کف ارزش دلاری 160 میلیارد دلاری معتبر است و در میان‌مدت کسانی که زیر این کف ارزش اقدام به خرید سهم می‌کنند، متضرر نمی‌شوند. البته مشکل بازار چیز دیگری است. برخی نمادها به دلیل بازارگردانی اصلاح نمی‌کنند و اتفاقا این نمادها روی شاخص اثر قابل توجهی دارند و طبیعتا ارزش دلاری آنها نیز افت نمی‌کند. از قضا این نمادها سهم بالایی در ارزش دلاری بازار دارند.
در سوی دیگر بازار، سهم های بی‌صاحب بدون توقف اصلاح می‌کنند. مثلا ما بانکی را می‌بینیم که چون بی‌صاحب است از 330 تومان تا 175 تومان اصلاح کرده و در واقع ارزش بازار آن تقریبا نصف شده اما در همین گروه نماد دیگری افت بسیار کمتری داشته. به‌همین‌دلیل در وهله ی اول اگر نمادی بد بازارگردانی می‌شود و بی‌صاحب رها شده است، بایستی به متولیان آن گیر دهیم و در وهله دوم به کلیت گیر بدهیم که چرا اجازه رفتار واقعی به بازار نمی‌دهند. دولت درآمد و هزینه شرکت‌ها را شخم زده است، انتظار دیگری جز ترس از بازار نیست.
