فریب اعداد

فریب اعداد !

آیا رشد اخیر شاخص کل بورس توانسته به حدی باشد که آنرا با نرخ جدید دلار تطبیق دهد؟

یکی از راه های تحلیل ارزندگی یا عدم ارزندگی بورس مقایسه شاخص کل به شکل دلاری در طول زمان است. شاید این روش نتواند برآورد دقیقی نسبت به ارزندگی یا عدم ارزندگی بورس ارائه کند، اما در وضعیت کشوری که همه ی دارایی ها با دلار نرخگذاری می شوند و در طول زمان خودشان را با آن تطبیق می دهند، این روش می تواند برآورد تقریبی قابل اتکایی داشته باشد.

شاخص کل بورس اوراق بهادار بعد از 842 روز تقویمی و 556 روز کاری توانست بالای مقاومت مهم و کلیدی 1,600,000 واحد قرار بگیرد. با عبور شاخص از این محدوده بار دیگر زمزمه و بحث در مورد اهداف شاخص، گرانی و ارزانی بازار در میان فعالین بازار بالا گرفته است.

هر چند در رالی اخیر, شاخص کل بازدهی 34 درصدی در 53 روز کاری را ثبت کرده است اما سوال این جاست آیا ارزش شاخص کل در این محدوده با ارزش آن در تاریخ های قبلی یکی است؟!

در اقتصاد این روزهای ایران به علت عدم ثبات ریال بیشتر دارایی ها با دلار ارزش گذاری میشوند. در واقع علت تورم و گرانی در انواع دارایی ها که مشاهده می کنیم  از دست رفتن ارزش ریال است نه افزایش قیمت خود کالا. حال اگر از همین رویه( یعنی شاخص دلاری )برای ارزش گذاری شاخص کل استفاده کنیم رشد و بازده آن به حقیقت نزدیک تر خواهد بود.

در تصور فوق مقدار شاخص کل در تاریخ های مهم (پیوت ها یا مقاومت های شاخص) و قیمت دلار و برابری آن آورده شده است. در این جدول مقدار دلاری شده ی شاخص کل در تاریخ های مهمی که شاخص در مقاومت بوده یا پیوت داشته نشان داده شده است. اگر قائل به تئوری بازگشت به میانگین باشیم و نسبتهای 6.3 و 4.03 را به علت اختلاف زیاد از سایر نسبت ها حذف کنیم میانگین 5.6 خواهد بود. در واقع می توان گفت که شاخص کل دلاری شده در بلندمدت در حدود 5.5 می چرخد.

شایان ذکر است کف این نسبت 0.82 و سقف آن 9.81 و در صورتی میانگین تاریخی نسبت شاخص کل به دلار را محاسبه کنیم به عدد 5.31  می رسیم. در واقع بررسی تاریخی و همچنین بررسی نقاط مهم شاخص در مقاومت ها و پیوت ها به ما نشان می دهد نسبت شاخص کل به دلار در همان حوالی 5.5 واحد است.

حالا می توان با قرار دادن قیمت دلار(410000 ریال) و نسبت میانگین(5.6 )  به عدد شاخص کل رسید که برابر با 2,296,000 واحد خواهد بود.

هر چند به نظر میرسد رشد شاخص کل شارپ بوده است اما این رشد ظاهری و اسمی بوده است و ارزش دلاری شاخص کل با میانگینهای چند سال اخیر خود فاصله معنی دارای دارد و می توان گفت  نباید فریب اعداد را خورد. در واقع زمانی که به تصویر شاخص کل نگاه می کنیم آن را در یک مقاومت مهم می بینیم اما بایستی گفت که برای تطبیق شاخص کل با نرخ دلار جدید هنوز جای رشدی قابل توجهی باقی مانده است

در تحلیل فوق باید دقت داشت چنانچه بازه های مختلفی در نظر بگیریم  میانگینها متفاوت و اهداف دیگری حاصل خواهد شد. اما آنچه که مسلم است ارزش دلاری شاخص کل با میانگین دلاری آن فاصله زیادی دارد.

فریب اعداد!

ازطرفی در نمودار دلاری شاخص کل به نظر میرسد شاهد شکل گیری یک کانال نزولی هستیم و به طور کلی نسبت شاخص کل به دلار در روندی نزولی قرار دارد. شاخص کل در حرکت اخیر خودش از کف این کانال روند صعودی را در پیش گرفته و به سمت خط میانه یعنی 5 واحد در حال حرکت است. لذا با کنار هم قرار دادن این شرایط می توان نتیجه گرفت نسبت شاخص به دلار فعلا جای رشد دارد.